Op. Dr. Özer Kavalcıoğlu Kış Aylarında Göz Kuruluğu ve Çözüm Önerileri

Kış aylarında artan göz kuruluğu şikayetleri, nedenleri ve basit önlemler.

Kışın Göz Kuruluğu Neden Artıyor?

Her yıl havalar soğuduğunda klinikte dikkatimi çeken bir şey olur: göz kuruluğu şikâyetiyle gelen hastaların sayısı belirgin şekilde artar. Bu durum tamamen beklenmedik bir şey değil; soğuk hava, rüzgâr, kalorifer sıcaklığı ve uzun süre kapalı ortamda kalma gibi faktörler gözyaşının daha hızlı buharlaşmasına yol açar.

Soğuk dış ortam gözyaşını buharlaştırırken, ısıtmalı iç ortam ise havadaki nemi çeker ve gözün yüzeyini kurutur. Sonuçta batma, yanma, kızarıklık ve kum gibi bir his ortaya çıkar. Birçok hastamız “Geçer diye bekledim ama geçmiyor” diyerek başvurur.

Belirtiler Her Zaman Aynı Değildir

Kış aylarında hastalarım genellikle benzer cümlelerle gelir:

“Hocam bilgisayara bakarken batıyor.”

“Sabah kalkınca gözüm yapışık gibi oluyor.”

“Rüzgâr değdi mi hemen sulanıyor.”

“Akşamları lenslerimi takamıyorum.”

Göz kuruluğu sadece yanma değil, odaklanma güçlüğü, baş ağrısı ve günün sonunda yorgun bir göz hissi de yaratabilir. İlginç bir şekilde, göz kuruluğu yaşayan bazı kişilerin gözleri gereksiz yere aşırı gözyaşı üretir; bu, vücudun kuruluğa karşı bir savunma mekanizmasıdır.

Kış İçin Pratik Önlemler

Göz kuruluğu kronikleşebilir; bu yüzden “nasıl olsa geçer” diyerek beklemek işe yaramaz. Özellikle kış aylarında alınabilecek basit önlemler büyük fark yaratır:

• Evinizde ve ofiste nem oranını artırın. Nem cihazları, buharlaştırıcılar ya da sadece bir kase su, kaloriferin kurutucu etkisini azaltır.

• Rüzgârlı havalarda gözlerinizi koruyun. Şal, hafif bir gözlük ya da gözlük sapı takmak, doğrudan rüzgârın göz yüzeyine ulaşmasını engeller.

• Ekran molalarını artırın. 20‑20‑20 kuralını uygulayın: 20 dakikada bir, 20 metre uzağa bakın ve 20 saniye bekleyin. Bu, göz kırpma sayınızı artırır.

• Gün içinde sık sık su tüketin. Vücudunuz susuz kaldığında gözyaşı üretimi de azalır.

• Alerji ya da göz kapağı iltihabı varsa mutlaka tedavi edin. Bu durumlar göz yüzeyindeki nem dengesini bozar.

Tedavi: Suni Gözyaşı ve Diğer Seçenekler

En etkili çözüm suni gözyaşı damlalarıdır. Mevsim geçişlerinde, özellikle kışın, bu damlalar hızlı ve kalıcı rahatlama sağlar. Hangi tip damlanın size uygun olduğunu belirlemek için detaylı bir göz muayenesi gerekir. Gözyaşı kanallarının tıkanması, iltihaplı blefarit gibi durumlar varsa, doktorunuz ek tedaviler önerebilir.

İleri düzeyde kuruluk yaşayan hastalarda puncuk (punctal) tıkama veya özellikle anti‑inflamatuar göz damlaları gibi yöntemler de değerlendirilebilir.

Ne Zaman Uzman Görmelisiniz?

Kış aylarında göz kuruluğu yaşamak yaygın bir durum olsa da, şikayetleriniz şunlardan birini içeriyorsa mutlaka göz doktoruna başvurun:

• Sürekli yanma, batma ya da kızarıklık

• Görmede bulanıklık ya da ışığa karşı aşırı hassasiyet

• Gözde aşırı sulanma ve aynı anda kuruluk hissi

• Göz kapaklarında şişlik, kızarıklık ya da iltihap

Unutmayın, gözlerimiz vücudun en hassas organlarından biridir; küçük bir değişiklik bile yaşam kalitemizi etkileyebilir.

Son Söz

Kış mevsimi güzel, fakat gözlerimiz için yorucu bir dönem olabilir. Küçük önlemler, büyük rahatlamalar sağlar. Göz sağlığınıza özen göstermek, yaşam kalitenizin sessiz bir ölçüsüdür.