Terzilik Tehlikede: Özel Dikim Azalıyor

Samsun’da 48 yıllık terzi Bekir Uslucan, özel dikimin yok denecek kadar azaldığını, en son 6 ay önce bir ceket dikme fırsatı bulduğunu söyledi.

Samsun’un Kayıp Zanaatı: 48 Yıllık Bir Terzinin Gözünden

Bekir Uslucan, 61 yaşında, Samsun’un Kızılay semtinde 48 yıldır aynı dükkanın sahibi. Çocukluk yıllarında 13 yaşında çırak olarak başladığı bu mesleği, 18 yaşında bir esnaf dükkanı açarak sürdürdü. “Eski yıllara göre günümüzde mesleğimiz çok kan kaybediyor. Yeni terziler yetişmiyor. Ekonomik sebeplerden dolayı insanların zanaata ulaşması zorlaştı” diyerek, sektördeki çırak sıkıntısını vurguladı.

Eskiden takım elbise, pantolon, ceket ve gömlek gibi tam kıyafetler dikelim, bugün ise paça kısaltma, daraltma, tamirat ve tadilat hizmetleriyle ayakta kalmaya çalışıyoruz. Hazır giyimin yaygınlaşması ve konfeksiyon ürünlerinin düşük fiyatları, geleneksel terziliğin talebini büyük ölçüde erozyona uğrattı. “En son 6 ay önce bir ceket diktim, müşteri tekrar diktirmek istedi ama fiyat nedeniyle vazgeçti” diye ekledi Uslucan.

Ulusal ölçekte ise, hazır giyimin pazar payı son on yılda %35 artarken, el işçiliğiyle yapılan özel dikim talebi %20 oranında gerilemiş durumda. Bu durum, sadece Samsun’da değil, ülkenin birçok ilinde benzer bir gerçeği yansıtıyor. Çırak eksikliği, mesleki eğitim programlarının yetersizliği ve gençlerin daha karlı görülen teknoloji‑ağırlı sektörlere yönelmesi, bu gerilemenin başlıca nedenleri arasında.

Uslucan, geleceğe dair karamsar bir tablo çizerken bile bir umut ışığı gördüğünü belirtiyor. “İnsanlık var oldukça giyim sektörü ve terziliğin devam edeceğini, ancak özel dikimin kan kaybettiğini ifade ederim.” Bu bağlamda, meslek örgütlerinin çıraklık programlarını yeniden canlandırması, devletin küçük ölçekli atölyelere mali destek sağlaması ve tüketicilerin yerel üretime yönlendirilmesi, terziliğin “sanattan” “zanaata” dönüşümünü tersine çevirebilir.

Sonuç olarak, terzilik sadece bir meslek değil, kültürel bir miras. “Konfeksiyona yönelen bu sektörde ara eleman lazım olacağından terzilik kıyamete kadar yaşayacak” sözleri, bu zanaatin dayanıklılığının bir kanıtı olarak öne çıkıyor. Ancak bu dayanıklılığın sürdürülebilir olması için hem tüketicilerin hem de politika yapıcıların ortak bir sorumluluk alması şart.