Trump’tan Güney Afrika’ya Yaptırım

ABD Başkanı Donald Trump, G20 Zirvesi’nde Güney Afrika’ya yönelik sert bir tutum sergileyerek ülkenin başkanlığını devretmeyi reddetti ve tüm ekonomik yardımları askıya aldığını açıkladı.

G20 Zirvesi’nde beklenmedik karar

ABD Başkanı Donald Trump, Güney Afrika’nın Johannesburg’da gerçekleşen G20 Zirvesi’nin kapanış töreninde, ABD Büyükelçiliği’nin kıdemli temsilcisine G20 dönem başkanlığını devretme teklifini “kabul etmiyorum” şeklinde reddetti. Trump, bu kararın ardından “Güney Afrika, hiçbir yerde üyeliğe layık bir ülke değildir” diyerek ülkenin 2026’da Florida, Miami’de yapılacak olan G20 Zirvesi’ne davet edilmeyeceğini ilan etti.

“Bu nedenle Güney Afrika benim talimatımla gelecek yıl Miami’deki G20 Zirvesi’ne davet edilmeyecek.” şeklindeki açıklaması, uluslararası camiada büyük yankı uyandırdı.

Yardımların ve ödemelerin aniden durdurulması

Trump, aynı konuşmasında “Güney Afrika’ya yapılan tüm ödemeler ve yardımlar derhal durdurulacaktır” diyerek, ülkenin ekonomik destek paketlerine son verdi. Bu karar, özellikle Güney Afrika’nın G20 ev sahipliği sürecinde planlanan altyapı ve sağlık projelerinin finansmanını ciddi şekilde tehdit ediyor. Uzmanlar, bu adımın bölgedeki istikrarı sarsabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.

İddialar ve insan hakları suçlamaları

Trump, Truth adlı sosyal medya platformu üzerinden yaptığı bir paylaşımda, Güney Afrika hükümetinin “Afrikaner’lar, Hollandalı, Fransız ve Alman kökenli yerleşimcilerin maruz kaldığı korkunç insan hakları ihlallerini kabul etmeyi reddettiğini” iddia etti. Başkan, beyaz kökenli bireylerin öldürüldüğünü ve çiftliklerine “rastgele el konulduğunu” belirterek, “New York Times gibi yalan haber medyasının bu soykırıma sessiz kaldığını” savundu.

Bu iddialar, hem Güney Afrika hükümeti hem de uluslararası insan hakları örgütleri tarafından sert bir dille reddedildi. Güney Afrika Dışişleri Bakanı, “Bu tür asılsız suçlamalar ülkemizin itibarına zarar verir” dedi.

Uluslararası tepkiler ve diplomatik sonuçlar

Kararın duyurulmasının ardından Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve Afrika Birliği gibi kuruluşlar açıklama yaparak, “G20 gibi küresel platformlarda ülke arası iş birliği ve diyalog esastır; tek taraflı yaptırımlar uzun vadeli çözüm getirmez” şeklinde uyardı. ABD dış politikası uzmanları, Trump’ın bu yaklaşımının, ABD’nin Afrika kıtasındaki stratejik konumunu zayıflatabileceğini ve bölgedeki diğer ülkelerin ABD’ye olan güvenini sarsabileceğini belirtiyor.

G20’nin geleceği ve Güney Afrika’nın konumu

2026’da Miami’de yapılması planlanan G20 Zirvesi, hâlâ birçok ülkenin katılımı ve konuk liderlerin belirlenmesi aşamasında. Ancak Trump’ın açıklamaları, Zirve’nin gündeminde “Güney Afrika’nın dışlanması” konusunun da yer alabileceği spekülasyonlarını doğurdu. Güney Afrika hükümeti ise, “Ülkemiz, uluslararası iş birliğine ve çok taraflı diyaloglara her zaman açık” diyerek, diğer üye ülkelerden destek beklediğini belirtti.

Ekonomik etkiler ve gelecek projeksiyonları

Güney Afrika’nın G20 ev sahipliği sürecinde planlanan altyapı yatırımları, turizm ve enerji projeleri, ABD’nin ani yardımları kesmesiyle finansman eksikliği yaşamaya başladı. Ekonomistler, bu durumun ülkenin gayri safi yurt içi hasılasını (GSYİH) %0,3‑0,5 oranında düşürebileceği ve işsizlik oranını artırabileceği konusunda uyarıyor. Ayrıca, bölgedeki diğer gelişmekte olan ülkeler de benzer “politikayla ilişkilendirilen” ekonomik risklerle karşı karşıya kalabilir.

Trump’ın açıklamaları, hem ABD iç politikasındaki sert duruşun bir yansıması hem de uluslararası arenada yeni bir gerilim dalgasının habercisi olarak değerlendiriliyor.