Sierra Leone’de Büyü Bağlantılı Cinayetler

Büyü ayinleriyle ilişkili cinayetler, Sierra Leone’de aileleri derin travmalara sürüklüyor; organ ve uzuv ticaretiyle beslenen karanlık bir ağ ortaya çıktı.

Ritüel Cinayetlerinin Arkasındaki Gerçekler

Sierra Leone’nin kırsal kesimlerinde hâlâ kara büyü (juju) inancı güçlü bir şekilde yaşamaktadır. Dört yıl önce, 11 yaşındaki Papayo adlı bir çocuğun kara bir ayin için öldürüldüğü iddiası, ülkenin en karanlık sırlarından birini gün yüzüne çıkardı. Annesi Sallay Kalokoh, çocuğunun cesedinin organları, gözleri ve bir kolunun eksik bulunduğunu, parçaların bir kuyunun dibinde bulunduğunu anlattı.

Kalokoh’un ifadesi şöyle: “Bugün acı içindeyim. Çocuğumu öldürdüler ve şimdi sadece sessizlik var.”

BBC Africa Eye’in Soruşturması

BBC Africa Eye ekibi, organ ve uzuv ticaretinin arkasındaki karanlık ağları ortaya çıkarmak için bölgeye bir ekip gönderdi. Araştırmacılar, juju büyücüsü olduğunu iddia eden iki şahısla temasa geçti; ikisi de daha büyük bir şebekenin parçası olduklarını ve Batı Afrika genelinde müşterileri olduğunu iddia etti. BBC bu iddiaları bağımsız kaynaklarla doğrulayamadı, ancak elde edilen kanıtlar, resmi makamların yetersizliğini gözler önüne serdi.

Kujulu Büyü ve Organ Ticareti

Bu tür ayinlerde kurbanların organları ve uzuvları “güç” ve “refah” vaat eden müşterilere satılıyor. Birçok yerel halk üyesi, insan uzuvlarının büyüyü daha etkili kıldığını düşünüyor ve bu yüzden büyük paralar ödeyerek hizmet alıyor. Ülkenin 8,9 milyonluk nüfusuna rağmen yalnızca bir patolog bulunması, suçluların izini sürmeyi neredeyse imkansız kılıyor. Polis yetkilileri bile büyüye inandıkları için bu vakaları araştırmaktan çekiniyor.

Geleneksel Şifacıların Durumu

Juju büyücülerinin yanı sıra, otacı olarak bilinen geleneksel şifacılar da toplumsal sağlık sisteminin bir parçası. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, 2022 yılında Sierra Leone’de sadece 1.000 kayıtlı doktor varken, yaklaşık 45.000 geleneksel şifacı hizmet veriyor. Sheku Tarawallie, Sierra Leone Geleneksel Şifacılar Konseyi Başkanı, bu şifacıların itibarının karabüyücülerin suçları yüzünden zarar gördüğünü belirtiyor: “Tek bir çürük elma tüm elmaları yok edebiliyor.”

Adalet Arayışı ve Son Gelişmeler

BBC ekibi, “Osman” adlı bir gazetecinin kimliğine girerek juju büyücüsü Kanu ile temas kurdu. Kanu, bir kadın kafatası göstererek “Bu birine ait, kuruttum” dedi ve uzuvların fiyatlarını belirtti: “Bir kadının fiyatı 70 milyon leone (yaklaşık 3.000 ABD Doları).”

İdara adını taşıyan bir diğer şahıs, 250’ye yakın otacıyla birlikte çalıştığını iddia etti. Ancak polisin kaynakları sınırlı olduğundan, bu tür şebekelerle mücadele sık sık başarısızlıkla sonuçlanıyor. Sonunda, Kambia polisinin idara’yı yakalaması ve evinde insan kemikleri ve saçları bulunması, suçlamaların tutuklamaya dönüşmesini sağladı; ancak zanlılar daha sonra kefaletle serbest bırakıldı.

Bu trajik olayların ardında, Freetown’da kaybolan bir üniversite öğretim görevlisinin cesedinin bir otacının türbesinde bulunması gibi başka gizli vakalar da var. 2023 yılında Yüksek Mahkeme’ye sevk edilen dava hâlâ ilerleyemedi.

Ailelerin adalet arayışı ise durmuyor. Mayıs ayında, Makeni’de 28 yaşındaki Fatmata Conteh adlı bir kadının cesedi yol kenarına atıldı; iki hafta sonra benzer şekilde kesik dişli başka iki beden daha bulundu. Aileler, otopsi için para ödeyerek Freetown’a taşıttı, ancak sonuç kesin bir tutuklama getirmedi.

Bu vakalar, Sierra Leone’de hâlâ göz ardı edilen bir suç dalgasının varlığını ve devletin yetersiz kaynaklarıyla başa çıkmakta zorlandığını gösteriyor. Toplumun hem geleneksel inançlarını hem de modern adalet sistemini yeniden gözden geçirmesi kaçınılmaz gibi görünüyor.