Aile Yapısındaki Değişim: Yalnızlık ve İzolasyon Artıyor

Mahinur Özdemir Göktaş, Konya’da düzenlenen ‘Şehir ve Aile Şurası’nda aile yapısındaki dönüşümün toplumsal risklerini dile getirdi.

Bakanın Açıklamaları

Konya Büyükşehir Belediyesi’nin Selçuklu Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen açılış töreninde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, “Eskiden üç nesil bir arada yaşıyordu. Bugün ise evlilik yaşının artması, boşanma ve hiç evlenmeme oranlarının yükselmesiyle tek kişilik hane oranı yüzde 20’ye ulaşmış durumda” şeklinde uyarıda bulundu.

Bu oran, son on yılda yüzde 12 artış gösteren tek kişilik hane sayısının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Değişimin Arkasındaki Dinamikler

Bakan Göktaş, “Evlilik yaşı gecikiyor, boşanma oranları artıyor ve hiç evlenmeme oranları da yükseliyor” diyerek bu eğilimin demografik kökenli olduğunu belirtti. Modern şehir yaşamı, iletişim teknolojilerinin yaygınlaşması, yoğun iş temposu ve trafikte kaybolan saatler, ebeveyn‑çocuk bağlarını zayıflatıyor. Bu bağlamda, Türk Dil Kurumu’nun 2024 kavramı “kalabalık yalnızlık” olarak tanımlandı.

Demografik Veriler ve Projeksiyonlar

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ortalama hanehalkı büyüklüğü 3,11’e geriledi. Hanelerin yüzde 57’si 18 yaş altı çocuk barındırmıyor. “Önümüzdeki beş yılda ilkokul çağındaki çocuk sayısı 900 bin azalacak” şeklindeki açıklama, eğitim politikalarının yeniden şekillendirilmesi gerektiğine işaret ediyor.

Toplumsal ve Ekonomik Etkileri

Tek kişilik hanelerin artışı, yalnızlık ve sosyal izolasyon risklerini artırırken, sağlık sektöründe psikolojik rahatsızlıkların yükselmesine yol açabilir. Ekonomik açıdan ise tüketim alışkanlıkları değişiyor; tek kişilik haneler genellikle daha yüksek birim başına harcama yaparken, çocuklu ailelerin eğitim ve konut talebi düşüyor.

Politika ve Çözüm Önerileri

Bakan Göktaş, bu sürecin tersine dönmesi için çocuk dostu şehir planlaması, aile destek programları ve esnek çalışma modelleri gibi politikaların hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, “Aile kurumunun yeniden güçlendirilmesi, sosyal bütünleşme ve ekonomik sürdürülebilirlik için hayati öneme sahiptir” diyerek çözüm odaklı bir yaklaşım talep etti.