Depremden Kurtulan İpek Böcekleri Tescilleniyor

Hatay'da yaşayan ipek böceği yetiştiricisi Emel Duman, 6 Şubat depremleri sonrası yerel ırk olan 'Hatay sarısı'nın neslini korumak için buzdolabında sakladığı bir avuç yumurtasıyla üretime devam etti. Duman'ın çalışmaları, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi (HMKÜ), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ve İzmir Ekonomi Üniversitesinden akademisyenlerin desteğiyle sonuçlandı. 'Hatay sarısı ipeği', Türk Patent ve Marka Kurumunca coğrafi işaret tescil belgesiyle tescillenerek kentin coğrafi işaretle tescillenen ürünleri arasında yerini aldı.Emel Duman, çocukluğunda hatırladığı 'Hatay sarısı' ipek böceklerini 12 yıl önce köy köy gezerek yaşlı bir adamdan temin ettiğini söyledi. Böceklere bakabilmek için evinin alt katını laboratuvara dönüştürdüğünü dile getiren Duman, depremden önce çok iyi ilerlediklerini ve bol yumurtaya sahip olduklarını belirtti. Ancak 6 Şubat'ta deprem oldu ve Duman, 20 Şubat'ta gidip baktığında hepsinin yumurtadan çıktığını ve soğuktan öldüğünü gördü. Duman, o anda ağlayacak çok şeyleri olduğunu ancak yumurtalara da çok ağladığını çünkü çok emek etmiş olduklarını söyledi.Duman, zoru başarıp üretimde verimli yıl geçirdiklerini belirterek, 'Hatay sarısı ipeği'nin tescillendiği haberiyle büyük mutluluk yaşadığını anlattı. Coğrafi işaretle piyasadaki sahte ürünlerin önüne geçileceğini ve pazar güvenirliliğinin artacağını vurgulayan Duman, 'İnsanlar, bu ipeğin gerçekten 'Hatay sarısı' olduğunu bilecek çünkü belgesiyle satılacak. Tescile giden yol gerçekten çok zordu, her açıdan meşakkatliydi. Bunu başarmış olmak bizim için çok müthiş gurur oldu. Türkiye'de yok olan endemik türlerden birinin hayata dönmüş olması, inanılmaz gurur yaşattı.' ifadelerini kullandı.

HMKÜ Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Feza Can da Hatay sarısı ipek böceğinin, Türkiye'deki 3 yerel ırktan biri olduğunu söyledi. Bu böceklerin kozasının sarının 20 farklı tonuna sahip olması dolayısıyla çok özel olduğunu dile getiren Can, şunları kaydetti: 'Gerçekten Hatay sarısı ipeğiyle elde edilen kumaşların, çok özel ve ayrı bir yerde tutulması gerekiyor. Bu tescil sayesinde gerçek Hatay sarısı ipeği üretiminin, bandroller ve kontrollerle kontrol altında tutulması sağlanacak.''Hatay sarısı ipeği'nin tescillenmesi, sadece Duman'ın değil, aynı zamanda Hatay'ın ve Türkiye'nin de gururu oldu. Bu başarı, yerel ırkların korunması ve geliştirilmesi konusunda önemli bir adım olarak görüldü. İleriki dönemde, 'Hatay sarısı ipeği'nin daha da geliştirilmesi ve pazarlanması konusunda çalışmalar devam edecek.