Tahkimde Şeffaflık İçin Yeni İlkeler

Türk Tahkim Akademisi, hakemlerin bağımsızlığını artırmak ve tahkimde şeffaflığı güçlendirmek amacıyla yeni kılavuz ilkelerini yürürlüğe koydu.

Yeni Kılavuz İlkeleri Resmi Olarak Yürürlüğe Girdi

Türk Tahkim Akademisi tarafından geliştirilen ‘Tahkimde Hakemlerin Bağımsızlık ve Tarafsızlığının Sağlanması Konusunda Şeffaflığa İlişkin Kılavuz İlkeler’, bugün İstanbul Finans Merkezi’nde düzenlenen imza töreniyle yürürlüğe girdi. Konu hakkında konuşan Yargıtay 1’inci Başkanvekili ve Hukuk Genel Kurulu Başkanı Adem Albayrak, “Tahkimde ufak da olsa bir güven sorunu oluyor. ‘Hakeme güvenilebilir mi, hakem güvenilir mi?’ İşte bu ilkelerin temel amacı, bu güvenin ve şeffaflığın tam şekilde sağlanmasıdır.” dedi.

İmza töreninde Adem Albayrak, Yargıtay 9’uncu Hukuk Dairesi Başkanı Doç. Dr. Seracettin Göktaş ve İbn Haldun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Atilla Arkan açılış konuşmalarını yaptı. Ardından Prof. Dr. Ali Yeşilırmak, kılavuzun gelişim sürecini, uluslararası referans çerçevesini ve Türkiye tahkim ekosistemine getireceği yenilikleri anlattı.

Bu kılavuz, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, İbn Haldun Üniversitesi ve İstanbul Ticaret Üniversitesi himayesinde hazırlanmış olup, Türkiye’nin uluslararası tahkimde güven, şeffaflık ve hesap verebilirlik standartlarını yükseltmeyi, yatırımcı dostu hukuki altyapıyı güçlendirmeyi ve hakemlerin bağımsızlık‑tarafsızlık ilkelerini yeknesak bir biçimde uygulamayı hedefliyor. Kılavuz, Uluslararası Barolar Birliği (IBA), Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) ve Birleşmiş Milletler Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) gibi uluslararası kuruluşların güncel kurallarına dayanıyor.

‘Tahkimde Hakemlerin Tarafsızlığı İçsel Bir İnanç Meselesi’

Albayrak, kılavuzun “çok ciddi bir çalışmanın ve yoğun bir mesainin sonucunda ortaya çıkan bir bütün” olduğunu vurgulayarak, “Tahkimin tüm unsurları, uygulayıcıları, bu konuya kafa yoran, yazan, çizen, uygulayan herkes sürece dahil edilmiştir. Hiç kimse ötekileştirilmeden, tüm tarafların katılımıyla yapılan tartışmalar sonucunda belli bir noktaya gelinmiştir.” şeklinde konuştu. Ayrıca, uluslararası metinlerden ilham alınsa da, Türk hukuk kültürüne özgü değerlerin göz önünde bulundurulduğunu belirtti.

‘Hakeme Güven Sorunu Şeffaflıkla Giderilmeli’

Albayrak, mevcut yasal düzenlemelerin (HMK 417. madde, Milletlerarası Tahkim Kanunu 7. madde) hakem bağımsızlığı ve tarafsızlığını öngördüğünü, ancak bu ilkelerin daha derin ve açık bir biçimde tanımlanması gerektiğini ifade etti. “Tarafsızlık yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda içsel bir inançtır. Bir hakem ‘tarafsızım’ demeli ve bu inancı dışarıdan da gösterebilmelidir.” dedi.

Bu bağlamda, “tek taraflı iletişim yasağı” gibi yeni kurallar da kılavuzda yer alıyor; hakemlerin tarafsız görünümünü koruması gerektiği vurgulanıyor.

‘Tahkim Yargılamasında Güven Artacak’

Yargıtay 9’uncu Hukuk Dairesi Başkanı Doç. Dr. Seracettin Göktaş, kılavuzun şeffaflık ve güven ortamını güçlendireceğini, “Bu ilkeler, yargılama sürecinde şeffaflığın sağlanmasına ve bildirim yükümlülüğünün etkili bir şekilde uygulanmasına büyük katkı sunacaktır.” şeklinde değerlendirdi. Göktaş, kılavuzun etik temelli olduğunu ve hakemlerin bağımsızlık‑tarafsızlık yükümlülüklerine riayet etmelerinin toplumsal güveni artıracağını belirtti.

‘Türkiye’nin Uluslararası Tahkimdeki Gücü Artıyor’

İbn Haldun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Atilla Arkan, Türkiye’nin uluslararası tahkimdeki kapasitesinin giderek yükseldiğini, “Türk taraflarının tahkime başvuru sayısındaki artış, ülkemizin ekonomik gücünün ve hukuki altyapısının uluslararası arenada daha fazla güven gördüğünün bir göstergesidir.” ifadeleriyle vurguladı. Geçmişte düşük olan başvuru sayısının bugün önemli ölçüde artması, Türkiye’nin yatırımcı dostu bir ortam sunma çabasının bir parçası olarak değerlendirildi.

Kılavuz İlkelerine Kurumsal İmzalar

İmza töreninde, İstanbul Ticaret Odası Tahkim Merkezi (ITOTAM) adına Prof. Dr. Ali Yeşilırmak, İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC) adına Av. Yasin Ekmen, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) UYUM Arabuluculuk ve Tahkim Merkezi adına Av. Talha Engin Travaç ve Enerji Tahkim Merkezi (EDAC) adına Av. Arsin Demir kılavuz ilkelerini imzalayarak, yeni standartların hayata geçirilmesinde sorumluluklarını kabul etti.