Gabar’dan Milli Gurur: Petrol Üretimi %42 Artarak Zirveye Çıktı, Cari Açığa 2 Milyar Dolarlık Destek Sağladı

Gabar’ın Tarihçesi

Türkiye’nin enerji bağımsızlığına damga vuran Gabar petrol sahası, Cumhuriyet’in ilk yıllarından bu yana süren bir azim ve keşif öyküsüdür. 1934 yılında Şırnak’ın Gabar Dağı eteklerinde TPAO tarafından ilk sondaj çalışması gerçekleştirildi; Baspirin‑1 kuyusu o dönemde umut vaat eden bir buluş olarak kayıtlara geçti. Ancak sahenin gerçek potansiyeli, 2021‑2022 yıllarında bir dizi stratejik adımla ortaya çıktı. 13 Eylül 2021’de “Şehit Esme Çevik‑1” kuyusunun devreye girmesiyle günlük 10 bin varil üretim başlamış ve ardından gelen keşifler, ülkenin petrol haritasını yeniden çizmiştir.

Üretim Artışı ve Ekonomik Etkileri

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın son açıklamalarına göre, Gabar sahasının günlük üretimi geçen yılın aynı döneminde 57 bin varilden %42 artışla 81 bin varile yükseldi. Bu rekor artış, sadece sayısal bir başarı değil; aynı zamanda Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltan stratejik bir dönüm noktasıdır. Bakan Bayraktar, bu üretim seviyesinin cari açığı yıllık yaklaşık 2 milyar dolar tutarında kapattığını vurgulayarak, “Gabar, milli ekonomimize nefes aldırıyor” şeklinde konuştu.

Üretimdeki bu sıçrama, ülke genelinde petrol ithalatının %7,5 azalmasına ve enerji fiyatlarındaki dalgalanmalara karşı daha dayanıklı bir yapı oluşmasına yol açtı. Ayrıca, Gabar’dan sağlanan ham petrolün bir kısmının uluslararası hatlara bağlanarak ihraç edilmesi, döviz girdilerini artırarak dış ticaret dengesine olumlu yansıdı.

Altyapı, Lojistik ve Gelecek Planları

Üretim artışıyla paralel olarak, bölgeye kapsamlı bir altyapı yatırımı gerçekleştirildi. Son iki yılda 480 km yeni yol inşa edildi; bu yollar arasında 1 850 m rakıma kadar uzanan, Şırnak‑Mersin karayolu mesafesine eşdeğer lojistik ağlar da bulunuyor. Bu ağ, hem petrol taşımacılığını kolaylaştırıyor hem de bölgedeki istihdamı önemli ölçüde artırıyor. Gabar sahasındaki 45 ayda çıkarılan 32,6 milyon varil ham petrol, bölge ekonomisinin canlanmasına ve doğu illerindeki yaşam standartlarının yükselmesine katkı sağladı.

Gelecek vizyonu ise daha da iddialı. TPAO, mevcut kuyuların 5‑10 kat daha büyük rezervler barındırdığını belirterek, 2026 yılına kadar günlük 100 bin varil üretim hedefine ulaşmayı hedefliyor. Bu hedef, 100 kuyu projesi kapsamında yeni sondajların tamamlanması ve modernizasyon çalışmalarının hızlandırılmasıyla mümkün olacak.

Bakan Bayraktar’ın Açıklamaları ve Stratejik Vizyon

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı sunumda Bakan Bayraktar, Gabar’ın “milli gururu” olarak nitelendirdi ve şu sözlerle vurgu yaptı: “Petrol ve doğal gazda tarihimizin en yüksek üretim seviyelerine ulaştık. Gabar’da günlük 81 bin varil ile cari açığa vurduğumuz darbe, ekonomimize yıllık 2 milyar dolarlık destek demek.” Bu açıklama, sadece bir rakamdan öte, Türkiye’nin enerji stratejisinde bir dönüm noktası olarak algılanıyor.

Gabar sahasının başarısı, doğu illerinde istihdam yaratma, altyapı geliştirme ve bölgesel kalkınma açısından da kritik bir rol oynuyor. Uzmanlar, bu modelin diğer potansiyel sahalara da uygulanması halinde, ülkenin uzun vadeli enerji güvenliğini pekiştireceğini belirtiyor.