Kahve ve Kafein: Hipertansiyon Hastalarını Tehdit Eden Sessiz Düşman

Kahve ve kafeinin hipertansiyon hastaları üzerindeki olumsuz etkileri, tansiyon kontrolünü zorlaştırabilir ve ilaç etkileşimlerine yol açabilir.

Kafeinin Kan Basıncına Etkisi

İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Derya Arğun, kafeinin beyinde adenozin reseptörlerini bloke ederek damarların geçici daralmasına neden olduğunu ve bunun 5‑10 mm Hg kadar kan basıncı artışı yaratabileceğini belirtti. Bu etki özellikle kahveye alışkın olmayan kişilerde daha belirgindir. Kafeinli bir içecek tüketildikten yaklaşık 30 dakika sonra tansiyon yükselir, 2‑3 saat içinde ise genellikle normale döner.




Kahve tüketiminin düzenli hale gelmesiyle bu yükselişin bir miktar azalabileceği, ancak tamamen ortadan kalkmadığı vurgulandı.

Kafein ve Antihipertansif İlaç Etkileşimleri

Doç. Dr. Arğun, kafeinin bazı antihipertansif ilaçların etkisini zayıflatabileceğini ve yan etkileri artırabileceğini açıkladı. Özellikle beta‑blokerlerin kalp hızı üzerindeki etkisi, kafein alımıyla azalabilir; kalsiyum kanal blokerlerinin damar gevşetme gücü de kafein nedeniyle sınırlanabilir. ACE inhibitörleri ve ARB’ler ile birlikte kahve tüketimi, tansiyonun gün içinde dalgalanmasına yol açabilir.

Akut Basınç Yükselmeleri ve Risk Faktörleri

Meta‑analizler, günde 2‑3 fincan kahvenin genel popülasyonda hipertansiyon riskini artırmadığını, ancak mevcut hipertansiyon hastalarında akut kan basıncı yükselmelerine neden olabileceğini gösteriyor. Kafein, katekolamin salgısını artırarak kalp atım hızını ve miyokardiyal oksijen tüketimini yükseltir; bu durum koroner arter hastalığı bulunan bireylerde ciddi risk oluşturabilir.

Günlük Tüketim Önerileri

Uzman, günlük kafein alımının 200 mg (yaklaşık 2 fincan kahve) ile sınırlandırılmasını öneriyor. Kafeinsiz kahve, bitki çayları ve düşük kafeinli içecekler tercih edilebilir. Enerji içecekleri ve pre‑workout ürünlerinde gizli kafein kaynakları bulunabileceği için etiket okuma alışkanlığı geliştirilmelidir.

Hastalar İçin Pratik Tavsiyeler

İlaç ve kahve arasında en az 1‑2 saatlik bir ara bırakılması önerilir. Kafein alımından sonra tansiyon ölçümlerinin kaydedilmesi, bireysel duyarlılığın belirlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, yüksek tansiyon tanısı almış hastaların kafein tüketimini sınırlandırmaları tedavi başarısını artırır ve komplikasyon riskini azaltır.


Özetle, kahve sever hipertansiyon hastaları, kahve tüketimlerini kontrol altına almalı ve doktorlarıyla bu konuyu mutlaka görüşmelidir.