Shenzhou-20’nin Güvenli Dönüşü Tehlikede

Shenzhou‑20 uzay aracının dönüş kapsülündeki pencere çatlakları, güvenli dönüş koşullarını bozar; Çin uzay programı yörüngede kalmayı ve deneyleri sürdürmeyi planlıyor.

Güvenlik Sorunları ve İleriye Dönük Planlar

Çin İnsanlı Uzay Ajansı (CMSA) bugün yaptığı resmi açıklamada, Shenzhou‑20 uzay aracının dönüş kapsülünün penceresinde küçük çatlaklar tespit edildiğini ve bu durumun aracın güvenli dönüş koşullarını sağlamadığını belirtti. Çatlakların, uzayda dolaşan enkaz parçalarının çarpması sonucu oluştuğu ileri sürülüyor.

CMSA yetkilileri, Shenzhou‑20 mürettebatının Shenzhou‑21 ile uzay istasyonundan ayrıldığını ve şu anki konumlarının yörüngede kalmaya devam ettiği bilgisini paylaştı. Uzay aracının planlanan dönüş tarihinin ertelenmesi, mürettebatın ve ekipmanın güvenliği açısından kritik bir adım olarak değerlendirildi.

Shenzhou programı, 1999’dan bu yana Çin’in insanlı uzay uçuşlarını yönlendiren bir dizi görevi içeriyor. Shenzhou‑20, ülkenin ilk uzun vadeli uzay istasyonu görevlerinden biri olarak 2022’de fırlatılmış, üç mürettebat üyesiyle yaklaşık bir yıl boyunca uzay istasyonunda araştırma ve deneyler yürütmüşti.

Uzmanlar, pencere çatlaklarının mikrometeoroid çarpması ya da uzay enkazı parçalarının yüksek hızda çarpması gibi olağan dışı bir olaydan kaynaklanabileceğini, ancak kesin nedenin henüz belirlenmediğini belirtiyor. CMSA, durumu izlemek ve gerekli tamir prosedürlerini geliştirmek için bir acil teknik ekip oluşturduğunu duyurdu.

Şu anki plan, Shenzhou‑20’nin yörüngede kalması sırasında deneysel modüller ve bilimsel araştırmaların devam etmesi. Araç, görev süresince elde edilen verileri yer istasyonuna aktarmaya devam edecek ve mümkün olduğunca uzun bir süre hizmet vermesi hedefleniyor.

Uluslararası alanda ise, bu gelişme uzay güvenliği konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Birleşmiş Milletler Uzay İşleri Ofisi (UNOOSA), uzay enkazı yönetimi ve çarpma risklerinin azaltılması için küresel işbirliğinin önemine dikkat çekti.

CMSA, güvenli bir dönüş sağlanana kadar mürettebatın durumunu yakından izleyeceklerini ve gerektiğinde yeni bir iniş kapsülü gönderme ihtimalini değerlendireceklerini vurguladı. Bu süreç, Çin’in uzay programındaki teknik ve lojistik yeteneklerini test etme açısından kritik bir dönemeç olarak görülüyor.

Şu anki durumun bir acil önlem olarak algılanması, uzay ajansının gelecekteki görev planlamalarında daha sıkı risk değerlendirmesi ve çarpma önleme sistemleri geliştirme ihtiyacını ortaya koyuyor.