Asgari ücretin altında geliri olan kişilere Vatandaşlık Maaşı adı altında doğrudan nakit desteği verilecek. Bu uygulama, Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi çerçevesinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı iş birliğiyle yürütülüyor.
Türkiye Gazetesi’nden Yücel Kayaoğlu’nun haberine göre, hiçbir bireyin çalışmadığı ya da toplam gelirin asgari ücreti karşılamadığı hanehalkları bu ödemeden faydalanabilecek. Ayrıca, çalışabilir durumda olan bireylerin istihdama katılımını teşvik etmek için ek destek mekanizmaları da devreye alınacak.
Uygulamanın 2026 yılında, öncelikli olarak belirlenen pilot illerde başlatılması planlanıyor. Pilot dönemin ardından elde edilen veriler doğrultusunda modelin ülke genelinde yaygınlaştırılması için altyapı hazırlanacak. Bu süreçte veri toplama, etkili izleme ve geri bildirim mekanizmaları kritik rol oynayacak.

Cumhurbaşkanlığı’nın yayımladığı 2026 Yılı Programı, sosyal yardım sisteminin gözden geçirileceğini ve iş gücüne katılımı engellemeyecek şekilde yeniden yapılandırılacağını vurguluyor. Yeni modelin, aile odaklı ve kişi başına asgari gelir güvencesi sağlayan bütünleşik bir yapıya dönüştürülmesi hedefleniyor.
Uzmanlar, bu tür doğrudan nakit transferlerinin düşük gelirli ailelerin tüketim kalıplarını iyileştireceğini, aynı zamanda iş gücüne katılım oranlarını artırma potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor. Ancak, uzun vadeli finansman ve sürdürülebilirlik konularında hâlâ belirsizlikler bulunuyor.
İktisatçılar, projenin pilot aşamasında hanehalkı harcamaları, işsizlik oranı ve enflasyon üzerindeki etkilerinin detaylı analiz edilmesi gerektiğini savunuyor. Öte yandan, muhalefet temsilcileri, programın seçim öncesi bir “kısa vadeli popülist adım” olduğunu ve yapısal reformlarla desteklenmesi gerektiğini ifade ediyor.
Eğer pilot illerde olumlu sonuçlar alınırsa, Vatandaşlık Maaşı’nın ülke geneline yayılması ve sosyal güvenlik ağının güçlendirilmesi bekleniyor. Bu süreç, Türkiye’nin sosyal devlet anlayışını yeniden şekillendirebilir ve toplumsal dayanışmayı pekiştirebilir.
Vatandaşlık maaşı fikri iyi de olsa uygulanabilirliği konusunda şüphelerim var. Umarım bu pilot uygulama başarılı olur.