Gıda Güvenliği Kırmızı Çizgimizdir – Tarım Bakanı Yumaklı’nın Çarpıcı Açıklamaları

Bakan Yumaklı’dan Kesin Söz

“Gıda güvenilirliği bizim kırmızı çizgimizdir. Bu konuda bugüne kadar taviz vermedik, bundan sonra da asla vermeyeceğiz” diyerek sözlerine başladı.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Sert Tartışma

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçe teklifi ve 2024 yılı kesin hesap kanun teklifini görüşmek üzere AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. CHP milletvekilleri toplantıya kasket, buğday ve oyuncak traktörle katıldı. Gerginlik, Kars milletvekili İnan Akgün Alp’in Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü Mücahid Taylan’a yönelik sert sorularıyla yükseldi. AK Parti milletvekili Resul Kurt ise “Otur yerine” diyerek tartışmaya müdahale etti.

Tarımsal Hasıla: Avrupa’da 1’inci Konum

Bakan Yumaklı, Türkiye’nin 24 milyon hektar tarım, 14,6 milyon hektar mera ve 23,4 milyon hektar orman alanını etkin yönettiğini belirtti. 2002‑2024 döneminde tarımsal hasıla 24,5 milyar dolardan 74 milyar dolara yükseldi ve yıllık %2,7 büyüme kaydedildi. Ülke, dünya tarım alanında 33. sırada, Avrupa’da ise 1’inci konumda.

İhracatta Rekor Rakamlar

2024 yılında net tarım‑gıda ihracatı 32,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Son 23 yılda dünya ihracat payı iki katına çıktı; 186 ülkeye 2 218 çeşit ürün ihraç edildi. Tarla bitkileri %29, meyveler %100, sebzeler %30 artış göstererek sırasıyla 75 milyon ton, 28 milyon ton ve 34 milyon ton üretime ulaştı. Sertifikalı tohum ve fide‑fidan üretimi ise 9‑kat ve 46‑kat artarak 1,3 milyon ton ve 186 milyon adede yükseldi.

Hayvan Varlığı: 384 Milyon Kanatlı Hayvan

Hayvan varlığında da çarpıcı artışlar yaşandı: büyükbaş hayvan sayısı %71 artarak 17 milyona, küçükbaş %72 artarak 55 milyona yükseldi. Kanatlı hayvan sayısı %53 artışla 384 milyon adede ulaştı; bu, Avrupa’da 1’inci, dünyada 12’nci sırayı temsil ediyor. Bal üretimi %28 artışla 96 bin ton, su ürünleri ise 9‑kat artarak 577 bin ton üretildi ve ihracatı 20‑kat artarak 2 milyar dolara çıktı.

Şap Hastalığı ve Kuş Gribi ile Mücadele

Şap hastalığının yayılımını engellemek amacıyla hayvan hareketleri kısıtlandı, 37 gün içinde SAT‑1 içerikli aşı geliştirilerek 20,7 milyon doz sahaya dağıtıldı. Aynı zamanda kuş gribi salgınına karşı 2,6 milyar lira tazminat ödenerek arz güvenliği sağlandı; hiçbir hayvansal ürün arz sorunu yaşanmadı.

Denetim, Cezalar ve Dijitalleşme

Gıda güvenliği kapsamında risk esaslı denetim sistemi 2024’te 1.329 bin, 2025’te ise 1.160 bin denetimle sürdürüldü. 2025 yılında kurallara uymayan 25 750 işletmeye 2,2 milyar lira ceza kesildi. Yaka kamerası uygulaması ve 2025 itibarıyla zorunlu karekod sistemi ile tüketiciler denetim tarihlerini anlık görebilecek. Toplam 138 gıda laboratuvarı 559 analizle hizmet veriyor.

Yapay Zeka ve Dijital Toprak Haritası

Tarımda verimlilik artırmak için uydu verileri yapay zeka ile işleniyor; ürün deseni, işlenmemiş arazi ve dikili alan tespiti yapılıyor. Türkiye’nin ilk Dijital Toprak Haritası oluşturuldu. 2026’da Yapay Zeka ve Tarım Teknolojileri Araştırma Merkezi kurulacak ve Yapay Zeka Strateji Belgesi yayınlanacak.

Orman Yangınlarıyla Mücadele Gücünün Artırılması

Orman yangınlarıyla mücadele için 776 akıllı gözetleme kulesi, 14 İHA ve 184 akıllı cihaz kullanılmakta. 2025 itibarıyla 1786 arazöz, 2 742 ilk müdahale aracı ve 438 ton su atma kapasitesi mevcut. 2026’da ek 4 uçak, 12 helikopter ve 165 arazöz ile toplam su atma kapasitesi 462 ton olacak. Havuz ve gölet sayısı 4 907’ye çıkarılacak.

Gelecek Vizyonu

Bakan Yumaklı, önümüzdeki yıllarda suyu merkeze alan üretim planlamasını genişletecek, sürdürülebilir orman yönetimini güçlendirecek ve dijital altyapıyı daha da pekiştireceklerini vurguladı. “Bu reformlar üreticilerimiz tarafından sahiplenildi ve geleceğin gıda güvenliğini temin edecek” şeklinde konuştu.