Küba Sağlık Bakanı Yardımcısı Carilda Pena, son açıklamasında Dang virüsü (Dengue) ve Chikungunya hastalıklarının ülke genelinde hızla yaygınlaştığını ve toplamda 33 kişinin hayatını kaybettiğini belirtti. Bu ölümlerin 21’inin 18 yaş altında olduğunu vurguladı, bu da genç nüfusun özellikle risk altında olduğunu gösteriyor.
Dang virüsü, Aedes aegypti ve Aedes albopictus sivrisinekleri aracılığıyla bulaşan bir arbovirüstür. Tropikal ve subtropikal iklim kuşaklarında yaygındır ve her yıl 100 milyondan fazla insanı enfekte eder. En sık görülen belirtiler arasında ani yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, göz arkasında ağrı, eklem ve kas ağrıları, bulantı‑kusma, cilt döküntüsü ve genel halsizlik bulunur.
İleri vakalarda hastalık “dang kanamalı ateşi” olarak adlandırılan ciddi bir tabloya dönüşebilir; bu durumda iç kanama, tansiyon düşüklüğü ve şok gelişebilir.
Chikungunya, Aedes sivrisinekleriyle bulaşan bir başka viral enfeksiyondur. Hastalığın en ayırt edici belirtisi, aniden başlayan yüksek ateşin ardından gelen şiddetli eklem ağrılarıdır. Bu ağrılar haftalarca, hatta aylarca sürebilir ve kronikleşme riski taşır. Diğer belirtiler arasında baş ağrısı, kas ağrısı, halsizlik, cilt döküntüsü ve zaman zaman mide bulantısı yer alır.
Chikungunya’nın Dengue ve Zika virüsleriyle aynı coğrafyalarda yayılması, tanı ve kontrol sürecini zorlaştırmaktadır. Hastalık için spesifik bir antiviral tedavi bulunmamaktadır; tedavi semptomatik olarak ateş ve ağrının kontrolü, bol sıvı alımı ve istirahat üzerine odaklanır.
Her iki hastalığın da yayılmasını önlemenin en etkili yolu sivrisinek ısırıklarını engellemektir. Sivrisinek kovucular, uzun kollu giysiler, pencere ve kapı ağlıklarının kullanılması ve çevredeki su birikintilerinin ortadan kaldırılması temel önlemler arasındadır.
Ayrıca, toplum temelli temizlik kampanyaları ve larvasit uygulamaları, sivrisinek popülasyonunun kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Sağlık otoriteleri, risk altındaki bölgelerde erken uyarı sistemleri ve hastane kapasitesinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Carilda Pena, ölüm sayısının artmasının, özellikle genç nüfusta sağlık hizmetlerine zamanında erişimin sınırlı olmasından kaynaklandığını dile getirdi. Hükümet, hastanelerde yoğun bakım kapasitesini artırmak ve aşı araştırmalarına yatırım yapmak için acil bir plan hazırlamış durumda.


Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Dengue ve Chikungunya’nın küresel sağlık güvenliğini tehdit eden önemli bulaşıcı hastalıklar arasında yer aldığını bir kez daha hatırlattı. Küresel ısınma ve şehirleşmenin sivrisinek habitatlarını genişletmesi, gelecekte benzer salgın risklerini artırabilir.
Uzmanlar, iklim değişikliğiyle birlikte sivrisinek kaynaklı hastalıkların coğrafi yayılımının kuzeye kayacağı ve bu yüzden hazırlıklı olunması gerektiğini uyarıyor.