İSBİKE’nin bisikletleri kırılarak hurda haline getirildi

İSBİKE’nin bisikletleri kırılarak hurda haline getirildi

Proje ve Tarihçe

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki İSPARK tarafından 2012 yılında hayata geçirilen Akıllı Bisiklet Kiralama Sistemi (İSBİKE), şehir içi ulaşımda bisiklet kullanımını artırmak ve trafik sıkışıklığını azaltmak amacıyla başlatıldı. İlk yıllarda yaklaşık 3.000 bisikletle hizmet veren sistem, altyapı entegrasyonu ve bakım sorunları nedeniyle zaman zaman kesintili çalıştı. 2020‑2022 döneminde ise mobil uygulamanın çökmesi ve bakım gecikmeleri, kullanıcıların sistemden vazgeçmesine neden oldu.

Hurdalama Süreci

2023 yılının sonundan itibaren sistemin “bakım onarım dönemine girileceği” açıklaması yapıldı ve bisikletler resmi olarak hizmet dışı bırakıldı. Ancak iki yıl geçmesine rağmen bisikletler tamir edilmeden ya da yeniden dağıtıma konulmadan Bayrampaşa Levazım ve Ayniyat Müdürlüğü Hurda Depo Şefliği’ne gönderildi. Depoda bisikletler, diğer hurda maddeler arasına rastgele yerleştirildi; bazıları çekiç ve kaynak makinesiyle kırılarak çelik gövdeleri parçalandı.

Bu görüntüler, vatandaşların sosyal medya üzerinden paylaştığı fotoğraflarla da teyit edildi ve kamuoyunda büyük tepki topladı. Birçok istanbullu, “Şehrin ortak kaynağına böyle bir saygısızlık” şeklinde tepkisini dile getirdi.

Siyasi Yansımalar

İBB Ulaşım ve Trafik Komisyonu Üyesi Abdullah Aksu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Eski İBB Başkanı Kadir Topbaş döneminde 3 bin bisikletle faaliyete başlayan sistem, bugün neredeyse hiç yok. 2023 ortasında CHP’li yönetim ‘tamir edilecek’ demişti, ama 2,5‑3 yıl geçti ve bisikletler hâlâ hurdaya çıkıyor” dedi. Aksu, 2021 yılında 3.000 iken 2023’e gelindiğinde bisiklet sayısının 1.100e düştüğünü belirtti ve “İstanbulluların kaynakları hurdaya çıkarılıyor” şeklinde eleştirdi.

Mecliste her yıl soru önergeleri sunulan Aksu, “Bu bisikletlerin akıbeti soruldu, her seferinde ‘bakımda’ yanıtı alındı. Şehrin yönetim anlayışı bu kadar uzun sürede bir hizmeti tamir edemeyecek durumdaysa, sorumluların hesabı sorulmalı” ifadelerini kullandı.

Geniş Çaplı Etkileri

İSBİKE’nin çöküşü, sadece bir ulaşım sorunu değil, aynı zamanda **kamu kaynaklarının verimli kullanılmadığı**na dair bir örnek olarak görülüyor. Şehrin bisiklet yollarının genişletilmesi, hava kirliliğinin azaltılması ve sağlıklı yaşamın teşvik edilmesi gibi hedefler, bu projenin başarısızlığıyla gölgelenmiş durumda. Uzmanlar, benzer projelerde şeffaf bütçe takibi ve periyodik denetimlerin zorunlu olduğunu vurguluyor.

“İstanbul gibi büyük bir metropolde, ortak taşınma araçlarının sürdürülebilir olması şart. Bu tür bir kayıp, sadece maddi değil, toplumsal güven kaybına da yol açar.” şeklindeki bir uzman yorumu, konunun ne kadar hassas olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.