Alaşehir’de İğde Ağaçları Nesli Tükenmek Üzere!

İğde Ağaçlarının Durumu Giderek Kötüleşiyor

Manisa’nın tarihi ilçesi Alaşehir’de, nesli çok eski zamanlardan beri Rhus coriaria olarak bilinen iğde ağaçları, son yıllarda ciddi bir azalma trendi gösteriyor. Eskiden her evin bahçesinde görülen bu ağaçlar, artık semti pazarlarında bile zor bulunur hâle geldi ve kilosu 200 TL’yi aştı.

Sağlık Açısından İğde’nin Önemi

İğde, meyvesi, yaprağı, çekirdeği ve çiçeğiyle çok yönlü şifa kaynakları sunar. Bilimsel araştırmalar, iğde çekirdeği tozunun anti‑oksidan, anti‑mikrobiyal ve anti‑inflamatuar özellikler taşıdığını, sindirim sistemini düzenleyerek kabızlığı önlediğini, bağışıklığı güçlendirdiğini ve kolesterol seviyelerini düşürdüğünü ortaya koymuştur. Ayrıca kan şekerinin dengelenmesi, karaciğer yağlanmasının azaltılması ve böbrek taşı riskinin düşürülmesi gibi faydalar da rapor edilmiştir.

Yerel Çiftçi Mustafa Akçam’ın Mücadelesi

60 yaşındaki çiftçi Mustafa Akçam, arazisinde kalan tek iğde ağacını korumak için özel bir bakım programı uyguluyor. Akçam, “Atalarımız iğdenin faydalarını anlatırdı; her akşam çerez olarak yeriz. Şimdi ise iğde ağaçları nesli tükenmek üzere” diyerek durumun aciliyetine vurgu yaptı. Akçam’ın çabaları, komşu çiftçiler arasında da farkındalık yaratmaya başladı; bazıları genç fidanları doğal tohumlama yöntemiyle yeniden dikmeye karar verdi.

İğde’nin Tarihi ve Kültürel Boyutu

Bir zamanlar uzun kış gecelerinin vazgeçilmez meyvesi olan iğde, Türkiye’nin İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Ege bölgelerinde yaygın olarak yetişiyordu. Ancak modern tarım tekniklerinin ve arazi dönüşümünün etkisiyle, geleneksel bahçe çeşitliliği azaldı. Alaşehir’de hâlâ iğde çayı, soğuk kış günlerinde ısıtıcı bir içecek olarak tüketiliyor; bir bardak sıcak suya birkaç iğde dalı eklenerek hazırlanan bu çay, bölge halkının sağlık geleneklerine de bir pencere açıyor.

Resmi ve Sivil Toplum Çözümleri

Manisa Tarım ve Orman Müdürlüğü, iğde ağaçlarının korunması için “Nesli Koruma Programı” başlattı. Bu kapsamda, risk altındaki ağaçların haritalanması, fidan dikimi ve çiftçilere maddi destek sağlanması planlanıyor. Ayrıca, yerel sivil toplum kuruluşları da “İğde Yaşamı” kampanyasıyla bilinçlendirme seminerleri düzenleyerek halkın duyarlılığını artırmayı hedefliyor.

Ekonomik Boyut ve Gelecek

İğde meyvesi ve çekirdeği, yerel ekonomiye yeni bir potansiyel olarak bakılıyor. 200 TL/kg fiyatı, hem çiftçiler hem de girişimciler için karlı bir pazar oluşturuyor. Uzmanlar, iğde ürünlerinin işlenerek doğal takviye, kozmetik ve gıda sektörlerine sunulmasının bölgeye sürdürülebilir bir gelir kaynağı sağlayabileceğini belirtiyor.

İğde ağaçlarının korunması, sadece bir çevre sorunu değil, aynı zamanda kültürel miras ve sağlık ekonomisi açısından da kritik bir görev. Yerel halkın, yetkililerin ve bilim insanlarının ortak çabalarıyla, Alaşehir’in iğde ağaçları geleceğe taşınabilir.