Anzer Ballıköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Osman Civelek, yıllık 8‑10 ton coğrafi işaret tescilli Anzer balı üretildiğini ancak piyasada yaklaşık 100 ton sahte Anzer balı satıldığını tahmin ettiklerini söyledi. Kooperatif, 2021’den bu yana coğrafi işaretli ürünlerini tüketicilere sunuyor ve sahte ürünlerle mücadele ediyor.


Kooperatif, 1988 yılında kurulmuş ve uzun bir süreç sonunda coğrafi işaret almayı başarmış. Civelek, bu sürecin 7‑8 yıl sürdüğünü, belgenin Rize Tarım ve Orman İl Müdürlüğüne devredildiğini ve resmi bir kurumun takibini tercih ettiklerini vurguladı. Coğrafi işaret sayesinde ürünün kökeni ve kalitesi resmi olarak korunmuş, ancak taklitçilerin hedefi de artmıştır.
Civelek, Anzer balının Osmanlı saraylarına gönderilen nadir Karadeniz ballarından biri olduğunu, 400’e yakın çiçek çeşidinin bulunduğu 2.500 metre rakımlı endemik bir bölgede üretildiğini belirtti. Bu eşsiz ekosistem, balın doğal, organik ve şifalı özelliklerini besliyor. Balın yüksek fiyatı, büyük ölçüde bu şifa potansiyelinden kaynaklanıyor; tüketicilerin %95’i balı şifa amaçlı kullanıyor.
İlginç bir paradoks olarak, coğrafi işaret alındıktan sonra taklitlerin daha da arttığını Civelek dile getirdi. “Önceden 10 ton sahte bal satılırken, şimdi 100 ton sahte satılıyor” açıklaması, sahte ürünlerin ne kadar yaygınlaştığını gösteriyor. Ülkenin dört bir yanındaki pazarlar, Rize dışındaki bölgelerdeki sahte balları denetlemek için yeterli kaynak bulamıyor.
Kooperatif, gerçek Anzer balının kilosunu 6.000 TL’den sattığını, ancak İstanbul gibi büyük şehirlerde bazı satıcıların kilosunu 15‑20.000 TL’ye kadar yükselttiğini açıkladı. Civelek, balın yüksek fiyatının şifa kaynağı olmasından ve sınırlı üretimden kaynaklandığını, fakat “bal bir ilaç değildir, sadece doğal bir şifa kaynağıdır” şeklinde uyarıda bulundu.
Kooperatif, sahte balın önlenmesi için daha sıkı denetim, tüketici eğitim kampanyaları ve yerel yönetimlerin iş birliğini öneriyor. Balın öyküsü ve coğrafi işareti sayesinde, sahte ürünlerle mücadelede toplumsal farkındalık artırılabilir ve gerçek Anzer balının itibarı korunabilir.