Bakan Ersoy duyurdu: “Binlerce kültür varlığı ülkemize geri döndü”

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, UNESCO Dünya Kültür Varlığı Kaçakçılığıyla Mücadele Günü’nde 9 binin üzerindeki kaçak eser iadesini duyurdu.

UNESCO Günü’nde Önemli İstatistikler Açıklandı

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, resmi Nsosyal hesabından yaptığı paylaşımda, 14 Kasım UNESCO Dünya Kültür Varlığı Kaçakçılığıyla Mücadele Günü kapsamında, yurt dışına kaçırılan eserlerin iadesine ilişkin son rakamları kamuoyu ile buluşturdu.

Ersoy’un verilerine göre, 2018’den bu yana yalnızca 9 bin 62 eser Türkiye’ye geri getirildi. 2002’den itibaren ise ülkeye kazandırılan toplam kültür varlığı sayısı 13 bin 377’ye ulaştı. Özellikle son iki yılda kayda değer bir artış gözlemlendi: 2024 yılında 1 149 eser, 2025 yılında ise 109 eser iade edildi.

Galata Kulesi’nden Simgesel Bir Mesaj

Paylaşımda, Galata Kulesi’nin silueti üzerine ışık yansıtılarak “Kültür varlığı kaçakçılığına karşı sessiz kalmayacağız” mesajı verildi. Bakan Ersoy, bu görselin toplumsal duyarlılığı artırmayı hedeflediğini ve kaçakçılığa karşı kararlı bir tutum sergilediğimizi vurguladı.

“Yurt dışına kaçırılan eserlerimizi ‘evlerine döndürmek’ için çalışmaya devam edeceğiz” diyen Ersoy, kültürel mirasın korunmasının ulusal bir sorumluluk olduğunun altını çizdi.

Geçmişten Günümüze Kaçakçılıkla Mücadele

Türkiye, 2000’li yılların başından itibaren kaçakçılıkla mücadele kapsamında uluslararası işbirliklerini güçlendirdi. UNESCO’nun desteklediği taktiksel operasyonlar, müzayedelerde satılan kaçak eserlerin takibi ve geri alınması gibi adımlar, yıllar içinde birikimli bir başarıyı mümkün kıldı. 2020‑2022 yılları arasında iade edilen eserlerin büyük bir kısmı, Avrupa müzelerinde ve özel koleksiyonlarda bulunuyordu.

Bu süreç, sadece devlet kurumlarının çabasıyla sınırlı kalmadı; akademik çevreler, sivil toplum örgütleri ve sanatseverler de kaçakçılığa karşı farkındalık yaratmak için kampanyalar düzenledi. 2023 yılında düzenlenen “Kültürümüz Kayıp Olmasın” sergisi, kamuoyunda geniş yankı uyandırdı ve iade edilen eserlerin sayısının artmasına katkı sağladı.

Gelecek Vizyonu ve Yeni Adımlar

Bakan Ersoy, önümüzdeki dönemde “dijital izleme sistemleri” ve “uluslararası veri paylaşımı ağları” kurulacağını duyurdu. Bu sayede kaçakçılık şebekelerinin tespiti daha hızlı yapılabilecek ve eserlerin iadesi süreçleri kısalacak. Ayrıca, genç neslin kültürel mirasa sahip çıkmasını teşvik etmek amacıyla okullarda ve üniversitelerde eğitim programları başlatılacak.

UNESCO Dünya Kültür Varlığı Kaçakçılığıyla Mücadele Günü’nün 2025 yılındaki teması “Kültür Mirasının Korunması: Gelecek Nesillere Bırakılan Sorumluluk” olarak belirlendi ve Türkiye, bu temayı ulusal politikalarına entegre etmeyi hedefliyor.

Son Söz

Ersoy’un açıklamaları, “Kültür varlığı kaçakçılığına karşı sessiz kalmayacağız” sözleriyle son buldu. 14 Kasım’ın bu anlamlı gündemi, hem geçmişte kaybolmuş eserlerin geri dönüşünü hem de gelecekteki koruma stratejilerini vurgulayan bir dönüm noktası olarak kayıtlara geçti.