Lugano, İsviçre’nin İtalyanca konuşulan kantonunda yer alan ve turizm ile finans sektörünün kesişim noktasında bulunan bir şehir. 2023‑2024 yıllarında belediye tarafından işletmelere ücretsiz bitcoin ödeme terminalleri dağıtılmaya başlanması, şehrin kripto para politikalarını gündeme taşıdı. Bu adım, sadece yüksek profilli butik mağazalarla sınırlı kalmadı; şehir merkezindeki zincir restoranlar, kafeler ve hatta bazı hamburger servisi yapan fast‑food noktaları da dijital cüzdanlarla temassız ödeme imkanı sundu.


Şu an yaklaşık 350 işletme Bitcoin’i ödeme seçeneği olarak sunuyor. Bir fincan espresso için ödenen tutar 0.00008629 BTC, yani yaklaşık 8.80 USD. Müşteriler, telefonlarındaki mobil cüzdan uygulamaları sayesinde sadece birkaç dokunuşla ödemelerini tamamlayabiliyor. Vintage Nassa adlı lüks butik sahibi Cherubino Fry, “Kredi kartı işlemlerinde %1.7‑%3.4 arasında değişen komisyonların aksine, Bitcoin işlem ücretleri genellikle %1’in altında kalıyor” diyerek kriptoyun maliyet avantajını vurguladı.
İşletme sahipleri, kripto ödemelerinin hâlen sınırlı olduğunu kabul etseler de, “Bu trendin 5‑10 yıl içinde çok daha büyük bir hacme ulaşacağını düşünüyoruz” şeklinde gelecek beklentilerini paylaştılar.
Lugano belediyesi, kriptoyu sadece ticari alanda kalmayıp kamu hizmetlerine de entegre etmeyi planlıyor. 2022’de başlatılan Plan B projesi, belediyenin Tether platformu ile iş birliği yaparak kripto destekli ödeme altyapısını güçlendirmeyi hedefliyor. Proje yöneticisi Mir Liponi, “Bankamla yaşadığım sorunlar nedeniyle 11 gün boyunca sadece Bitcoin ile yaşamayı denedim; Lugano’da bu mümkün” diyerek kişisel deneyimini paylaştı. Ancak toplu ulaşım, yakıt ve enerji faturaları hâlâ geleneksel para birimleriyle ödeniyor; bu, projenin bir sonraki aşama hedefi olarak belirtiliyor.
Kripto para kullanımının artmasıyla birlikte eleştirmenler de seslerini yükseltiyor. Üniversite öğrencisi Lucia, “Bitcoin’i suç, kara ağ ve spekülasyonla ilişkilendiriyorum; birçok yatırımcı büyük kayıplar yaşıyor” şeklinde uyarıda bulundu. Fribourg Üniversitesi’nden Prof. Sergio Rossi ise, işletmelerin Bitcoin’i hızlıca İsviçre frangına çevirerek volatilite riskini azaltması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, özel cüzdanların üçüncü taraf platformlarda tutulmasının iflas durumunda tüm varlıkların kaybolma riskini beraberinde getirdiği hatırlatıldı.
El Salvador’da Bitcoin’in resmi para birimi olarak ilan edilmesi deneyimi ise “beklentileri karşılamadı” şeklinde eleştirildi; kripto şirketi Unchain Data’nın yöneticisi Vincent Charles, dağıtılan 30 $ değerindeki Bitcoin’in çoğunun anında dolara çevrildiğini belirtti.
Lugano’nun kripto dostu politikası, Hong Kong, Ljubljana ve Zürih gibi diğer şehirlerle paralellik gösteriyor. Bu şehirler, dijital para birimlerini kentsel ekonomiye entegre ederek yeni bir finansal ekosistem yaratma çabası içinde. Lugano Belediye Başkanı Michele Foletti, “Bitcoin’in anonimlik seviyesi nakitten daha düşük; suç örgütleri hâlâ nakit tercih ediyor” diyerek güvenlik endişelerini de ele aldı. Başkan ayrıca, şehirdeki 110’dan fazla kripto şirketinin faaliyete geçmesiyle yeni istihdam ve yatırım fırsatları doğduğunu söyledi.
Uzmanlar, Lugano’nun “kripto para ekosistemi” oluşturma çabasının, diğer Avrupa şehirleri için bir model olabileceğini ve regülasyonların bu süreçte kilit rol oynadığını vurguluyor.