Burdur Gölü Yok Olma Tehlikesiyle Karşı Karşıya

Burdur Gölü’nde su çekilmesi giderek artıyor ve uzmanlar, gölün tamamen kurumasının bölgeye ciddi ekolojik ve sağlık sorunları getireceği konusunda uyarıyor.

“Önce gölün içinden çıkan suları görüyorduk, şimdi ise çekilmenin ardından göl kenarlarında kalan küçük su öbeklerini, adeta gölün gözyaşları gibi görüyoruz” diyerek Lisinia Doğa Yaşam Alanı kurucusu Öztürk Sarıca açıklamada bulundu.

Gölün Çekilmesi ve Gözyaşları

Türkiye’nin en önemli doğal göllerinden biri olan Burdur Gölü, son yıllarda doğu, kuzey, batı ve güney bölgelerinde eşzamanlı olarak su seviyesini kaybediyor. Özellikle gölün sığ doğu kıyısında ve kuzeyinde gözlemlenen kuraklık, gölün kenarlarında kalan “gözyaşı” olarak adlandırılan su birikintileriyle bir tablo çiziyor.

Lisinia Projesi ve Çözüm Arayışları

2005 yılında ailesini kanserden kaybeden Sarıca, doğa ve insan sağlığını koruma amacıyla Burdur Gölü kenarında Lisinia projesini hayata geçirdi. Proje, kimyasal kullanımından uzak, susuz tarım teknikleri ve su tasarrufu odaklı 9 alt projeyi içinde barındırıyor. Sarıca, “Gölün çekilmesi, sadece görsel bir kayıp değil; gelecek nesillerin içme suyu kaybı demektir” diyerek acil eylem çağrısında bulundu.

Su Kullanımı ve Tarımsal Baskı

Gölün suyunun %75’inin büyükbaş hayvancılıkta mısır ve yonca üretimi için kullanıldığını belirten Sarıca, bölgedeki tarımsal su tüketiminin kritik bir sorun olduğunu vurguladı. Alternatif olarak Honamlı keçileri gibi küçükbaş hayvanların yetiştirilmesi ve sulama verimliliğini artıran damla sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini savunuyor.

Susuz Tarım ve Lavanta Örneği

Şu an 3.000 dekarlık alanda lavanta, kekik, ada çayı ve 34 farklı aromatik bitkinin üretimi yapılmakta. Bu bitkiler, su tüketimini minimuma indirirken katma değeri yüksek ürünler oluşturuyor. Sarıca, “İnsanlar bahçelerimizi gördükçe susuz tarımın ne kadar verimli olabileceğini anlayacak” diye ekliyor.

ADA KARADA KALDI

2014 yılında çekilen “Göle Yas” belgeselindeki görüntülerde, gölün içinde kalan bir ada artık göl dışına çıkmış durumda. Sarıca, “Gölün doğudan batıya, kuzeyden güneye hızlı bir şekilde çekilmesi, adanın karada kalmasıyla somut bir kanıt” diyor.

Kirlilik ve Sağlık Problemleri

Gölde su seviyesinin düşmesi, kapalı havzalarda biriken kirliliğin toz ve yağmurla yayılmasına neden oluyor. Bu durum akciğer hastalıkları, solunum yolu rahatsızlıkları ve diğer kronik hastalıklar riskini artırıyor. Sarıca, “Gölün yok olması sadece manzara kaybı değil, aynı zamanda bölge halkının içme suyu ve sağlığı için büyük bir tehdit” şeklinde uyarıda bulundu.

Susuz Tarım İçin Destek Çağrısı

Kamunun damla sulama konusundaki desteklerinin yetersiz kaldığını dile getiren Sarıca, “Türkiye genelinde tıbbi aromatik bitkilerin desteklenmesi ve susuz tarım modellerinin hızla yaygınlaştırılması şart” diye talepte bulundu.

Derin Bölümlerden de Çekilme

Gölün sadece sığ kıyılarından değil, batı ve güneydeki derin bölümlerinden de su çekilmeye başladı. Uzaktan bakıldığında gölün bütün çevresi aynı anda küçülüyor gibi görünüyor. Bu durum, bölgenin ekosistem dengesini tamamen bozma potansiyeli taşıyor.

İklim Değişikliği ve Gelecek Öngörüleri

İklim değişikliği, düzensiz yağışlar ve azalan kar örtüsü, gölün doğal beslenmesini olumsuz etkiliyor. Tarımda sondajlarla taban suyunun kullanılması, çekilme hızını kat kat artırıyor. Sarıca, “Gölün suyu tamamen tükenirse, bölgeyi su krizine itiraf etmek kaçınılmaz olur” diyerek acil eylem gerektiğini vurguluyor.