Çocukların Dijital Güvenliğini Sağlamak İçin Yeni Yasalar ve Önlemler

Çocukların çevrim içi dünyada daha güvenli bir ortamda büyümesi için Bakan Mahinur Özdemir Göktaş, kapsamlı sosyal medya düzenlemeleri ve yeni eylem planlarını açıkladı.

Yeni Düzenlemeler ve Bakanın Açıklamaları

Bakan Göktaş, “Yasal düzenleme ile yasaklayıcı değil, alanı düzenleyici ve denetleyici bir rol üstlenmek gerekiyor” diyerek, 15 yaşından küçük çocukların sosyal medya hizmeti almasını engelleyecek bir zorunluluk getirildiğini belirtti. “Sadece beyana dayalı olmayan yaş doğrulama mekanizmalarının kullanılmasını şart koşarak, sahte kimliklerle giriş yapılmasının önüne geçilmesi gerektiğini vurguladı.

Bu çerçevede, sosyal ağ sağlayıcıları, hesap açma ve hizmet sunma yükümlülüklerini net bir şekilde yerine getirmek zorunda olacak. Bakan, aynı zamanda “Sadece beyana dayalı olmayan yaş doğrulama sistemlerinin, yapay zeka destekli ve veri tabanı entegrasyonlu çözümlerle desteklenmesi gerektiğini” ekledi.

TBMM Dijital Mecralar Komisyonunun Değerlendirmeleri

Komisyon başkanı Sinop milletvekili Nazım Maviş, dijital ortamların çocuklar için hem fırsatlar hem de riskler barındırdığını, bu yüzden etkili stratejiler geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Maviş, “Ebeveynlerin çocuklarını dijital okuryazarlık konusunda eğitmesi, çevrim içi etkileşimlerini düzenli olarak takip etmesi kritik bir öneme sahiptir” ifadelerini kullandı.

Çocukların Karşılaştığı Başlıca Riskler

Komisyon raporuna göre, her 10 çocuktan 6’sı tanımadığı kişilerle iletişim kuruyor ve bu durum siber zorbalık, taciz ve kişisel veri suistimali risklerini artırıyor. UNICEF verileri, her 3 çocuktan birinin siber zorbalığa maruz kaldığını gösteriyor. Avrupa Komisyonu ise 13‑15 yaş arasındaki çocukların %43’ünün müstehcen içeriklerle karşılaştığını belirtiyor.

Dijital Bağımlılık ve Psikolojik Etkiler

Sağlık Bakanlığı verilerine göre, sosyal medya kullanımı ergenlerde depresyon riskini %35 artırıyor. UNICEF raporu ise 14‑17 yaş arasındaki gençlerin %46’sının sosyal medya paylaşımları nedeniyle yetersiz hissettiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, günde 3 saatten fazla platformda vakit geçiren gençlerin %28’i estetik müdahaleler düşünmekte. Bu bulgular, gençlerin benlik saygısı ve beden algısı üzerinde ciddi bir baskı oluşturuyor.

Gelecek Planları ve “Çocuklar Güvende” Platformu

Bakan Göktaş, 2025‑2029 dönemi için hazırlanan “Dijital Dünyada Çocukların Güçlendirilmesine Yönelik Eylem Planı”nı tamamladıklarını ve yakında kamuoyuyla paylaşacaklarını duyurdu. Ayrıca, “Çocuklar Güvende” web sitesinin önümüzdeki haftalarda kullanıma açılacağını ve bu platform üzerinden ailelere güvenli içerik, rehberlik ve şikayet mekanizmaları sunulacağını belirtti.

Yasal Öneriler ve Uygulama Mekanizmaları

Bakan Göktaş, şu önlemleri vurguladı:

• Sosyal ağ sağlayıcılarına 15 yaş altı çocuklara hizmet sunmama zorunluluğu
• “Sadece beyana dayalı olmayan” yaş doğrulama sistemlerinin zorunlu kullanımı
• Zararlı içeriklerin mahkeme kararı olmadan hızlıca kaldırılması
• 7/24 erişilebilir şikayet ve raporlama mekanizmalarının oluşturulması
• Periyodik raporlamaların Meclis’e ve kamuoyuna şeffaf bir şekilde sunulması

Bu öneriler, çocukların dijital ortamda güvenliğini artırmak ve ebeveyn denetimini güçlendirmek amacıyla hazırlanmıştır.

Komisyon toplantısı, bakanın sunumunun ardından milletvekillerinin soruları ve değerlendirmeleriyle devam etti.