Dış Ticaret Haddi Eylülde Artış Gösterdi

İhracat Birim Değer Endeksi

Türkiye’nin ihracat birim değer endeksi, 2025’in Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla %6 artış gösterdi. Bu artışın temel itici güçleri arasında gıda, içecek ve tütün sektöründe %11,1luk yükseliş ve ham maddelerde (yakıt hariç) %6,9luk artış bulunuyor. Yakıt sektöründe ise %7,1 azalış yaşandı. İmalat sanayi (gıda, içecek, tütün hariç) ise %5,8 oranında büyüdü.

İhracat Miktar Endeksi

İhracat miktar endeksi aynı dönemde %3 azaldı. Azalışın ağırlıklı olduğu kalemler arasında gıda, içecek ve tütün (%11,9 düşüş) ve ham maddeler (%1 düşüş) yer alıyor. Öte yandan yakıt kaleminde %28,8 artış ve imalat sanayi (gıda, içecek, tütün hariç) %3,1 düşüş gözlemlendi.

İthalat Birim Değer Endeksi

İthalat birim değer endeksi ise %1,7 artarak 2025 Eylül’de gıda, içecek ve tütün (%10,2), ham maddeler (%4,5) ve imalat sanayi (%2) kalemlerinde yükseliş kaydetti. Yakıt sektörü ise %9,1 düşüş gösterdi.

İthalat Miktar Endeksi

İthalat miktar endeksi %6,9 artışla güçlü bir performans sergiledi. En çok artış yakıt (%6,1) ve gıda, içecek, tütün (%10,9) kalemlerinde gerçekleşti. Ham maddeler (%3,2) ve imalat sanayi (%3,5) de olumlu sonuçlar verdi.

Dış Ticaret Haddi ve Genel Değerlendirme

İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle elde edilen dış ticaret haddi, 2024 Eylül’de 85,8 iken bu yıl 89,4 seviyesine yükseldi. Bu 3,6 puan artış, ülke dış ticaretinin dışa yönelimli bir iyileşme sergilediğinin bir göstergesi olarak yorumlanabilir. Özellikle ihracat birim değerindeki yükseliş, Türkiye’nin katma değerli ürünlerdeki rekabet gücünün artmasıyla paralel bir seyir izliyor. Öte yandan, ithalat birim değerindeki sınırlı artış, döviz kurları ve küresel enerji fiyatlarındaki dalgalanmalara rağmen istikrar sağlandığını ortaya koyuyor. Ekonomistler, dış ticaret haddinin 90 seviyesine yaklaşmasının, cari açığın daralmasına ve makroekonomik dengeye olumlu katkılar sunacağı görüşünde.