Dodik’in Gücü Zayıflıyor

Bosna Hersek’in Sırp Cumhuriyeti (RS) bölgesinde yapılan erken seçimde eski başkan Milorad Dodik’in yerine Sinisa Karan ön plana çıkıyor; uzun yıllar boyunca bölgenin siyasi sahnesinde hâkim olan Dodik’in etkisi giderek azalmış durumda.

Erken seçim ve yeni adayın yükselişi

RS’de 23 Kasım’da gerçekleştirilecek erken seçim, son aylarda bölge siyasetine yön veren Milorad Dodik’in görevden alınması sonrası ortaya çıkan güç boşluğunu doldurmak için kritik bir dönüm noktası olarak görülüyor.

Sinisa Karan, şu anda RS Bilim, Teknoloji ve Yüksek Öğrenim Bakanı ve daha önce İçişleri Bakanı olarak görev yapmış, Bağımsız Sosyal Demokratlar Birliği (SNSD) tarafından güçlü bir şekilde destekleniyor. Uzmanların büyük bir kısmı, Karan’ın bu seçimde en iddialı aday olacağını ve Dodik’in geride bıraktığı boşluğu doldurabileceğini düşünüyor.

“Dodik’in uzun yıllar boyunca kullandığı otoriter söylemler artık sorgulanıyor; yeni bir yüz, yeni bir strateji getiriyor.” diyor Uluslararası Saraybosna Üniversitesi (IUS) Siyasal Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Krupalija.

RS’de yapılan son referandum çabaları ve Dodik’in ayrılıkçı söylemleri, hem iç hem dış politikada ciddi gerilimlere yol açmıştı. Ancak Mahkeme kararları ve siyasi yasaklar, Dodik’in iktidarını büyük ölçüde zayıflattı; bu da Karan gibi yeni bir figürün ortaya çıkmasına zemin hazırladı.

Uluslararası dinamikler ve bölgesel dengeler

ABD’nin son yıllarda Bosna Hersek içindeki etkisi artarken, Avrupa Birliği’nin (AB) aracılık rolü gerilemeye başladı. Krupalija, “ABD’nin diplomatik çabaları, Dodik’in çekilmesinde belirleyici oldu; aynı zamanda AB’nin bölgedeki nüfuzu azaldı.” şeklinde yorum yaptı.

Bu değişim, Türkiye ve Rusya‘nın bölgedeki konumunu yeniden güçlendirdi. Muhasilovic, “Türkiye ve Rusya, Bosna Hersek’in jeopolitik önemini artırdı; her iki ülke de yerel aktörlerle iş birliği yaparak yeni bir denge arayışında.” dedi.

İç politika ve geleceğe dair senaryolar

Uzmanlar, 2024 yılı içinde yapılacak genel seçimlerin, RS’deki erken seçimle birlikte siyasi atmosferi daha da kızıştıracağını öngörüyor. Karan’ın kampanyasının erken başlaması, diğer partilerin stratejilerini yeniden şekillendirebilir.

Dr. Jahja Muhasilovic (IUS Uluslararası İlişkiler Bölümü) ise, “Dodik hâlen SNSD içinde kritik figürler aracılığıyla bir gölge yönetim sürdürse de, açıkça bir gerileme sürecinde.” diyerek, Dodik’in tamamen siyasetten çekilmesinin henüz gerçekleşmediğini belirtiyor.

Karan’ın yükselişi, Bosna Hersek’in iç dengelerinde yeni bir denge arayışını işaret ederken, ABD, Türkiye ve Rusya’nın bölgeye yönelik politikaları da bu sürecin şekillenmesinde kilit rol oynayacak. Önümüzdeki aylarda yapılacak seçimler, sadece RS’nin değil, tüm Bosna Hersek’in geleceğine yön verecek kritik bir kilometre taşı olarak değerlendiriliyor.