Dünyadan Soyutlanmış Amazon Kabilesini Kurtarmak İçin Zaman Kaldı Mı?

Peru Amazonlarında küçük bir açıklıkta çalışan Tomas Anez Dos Santos, ormanda yaklaşan ayak seslerini duydu ve donakaldı. Etrafının sarıldığını fark etti ve kaçmaya başladı. Mashco Piro ile yüz yüze gelmişti. Onlarca yıldır Nueva Oceania isimli küçük bir köyde yaşayan Tomas, aslında fiili olarak bu dış dünyaya kapalı, yabancılardan kaçan göçebe halkın komşusuydu.Mashco Piro bir asırdan uzun bir süredir kendisini dış dünyadan soyutlamayı seçmiş bir kabile. Uzun yaylar ve oklar kullanarak avlanıyorlar ve tüm ihtiyaçlarını Amazon yağmur ormanlarından karşılıyorlar. Tomas, Mashco Piro halkının son zamanlarda Nueva Oceania'ya daha sık geldiklerini belirtiyor.

İnsan hakları örgütü Survival International'ın yeni raporuna göre, dünya genelinde izole şekilde yaşayan en az 196 "temas kurulmamış" topluluk var. Mashco Piro'nun bunlar arasındaki en büyük topluluk olduğuna inanılıyor. Rapora göre hükümetler onları korumak için daha fazla adım atmazsa, önümüzdeki on yıl içinde bu grupların yarısı yok olabilir.Varlıklarına yönelik en büyük riskler; ormancılık, madencilik ve petrol endüstrileri. Ayrıca dini misyonerler ve etkileşim peşinde koşan sosyal medya fenomenleri de kültürel tehdit oluşturuyor. Yerel halk, Mashco Piro halkının son zamanlarda Nueva Oceania'ya daha sık geldiklerini belirtiyor.Nueva Oceania Peru Amazonlarının kalbinde, Tauhamanu Nehri'nin kıyısında, yedi - sekiz balıkçı aileden oluşan bir köy, ve en yakınındaki yerleşim yeri tekneyle 10 saat mesafede. Burası "temas kurulmamış gruplar için rezerv alanı" kabul edilmiyor ve kereste şirketleri burada faaliyet gösteriyor.Tomas ağaç kesme makinelerinin bazen gece gündüz durmadan çalıştığını, Mashco Piro halkının ormanlarına zarar verilişine ve yok oluşuna şahit olduklarını söylüyor. Nueva Oceania halkı bu konuda karmaşık duygulara sahip; Mashco Piroların oklarından korksalar da, ormanda yaşayan "kardeşlerine" derin bir saygı duyuyorlar ve onları korumak istiyorlar.Peru hükümeti izole toplumlarla iletişim kurmama politikası izliyor ve onlarla etkileşime girmek yasal olarak yasak. Bu politika, Brezilya'da yerli halkların hakları için verilen onlarca yıllık bir mücadelenin bir sonucu. Brezilya'da izole topluluklarla ilk temas kurulmasının ardından, tüm yerli nüfusun hastalıklar, yoksulluk ya da yetersiz beslenmeden yok olduğu örnekler yaşanmıştı.1980'lerde Peru'da yerli Nahau halkı dış dünyayla ilk temas kurduğunda, nüfusunun yarısı birkaç yıl içinde öldü. Muruhanua halkı da 1990'larda aynı kaderi paylaştı. Peru'da yerli halkların haklarını savunan Femanad'dan Issrail Aquisse, "İzole yerli halklar çok savunmasız - epidemiyolojik olarak, herhangi bir temas onlara hastalık bulaştırabilir, en basit hastalıklar bile bu grupları tamamen ortadan kaldırabilir" diyor.Kontrol noktasında Sık ormanların öte yanında, 200 kilometre güneydoğuda durum çok farklı. Orada, Manu Nehri kıyısında, Mashco Pirolar resmi olarak orman rezervi ilan edilmiş bir bölgede yaşıyor. Peru Kültür Bakanlığı ve Fenamad burada "Nomole" kontrol noktasını birlikte işletiyor ve sekiz kişi görev yapıyor.Bu kontrol noktası, Mashco Piroların dış dünyayla temas kurduğu yer. Yetkililer, Mashco Piroların haftada birkaç kez burada göründüğünü ve muz, yuka veya şeker kamışı istediğini belirtiyor. Kontrol noktası çalışanları, Mashco Pirolara sebze yetiştiriyor ve onların isteklerini yerine getiriyor.Ancak, Mashco Piroların korunması konusunda endişeler devam ediyor. Hükümetin, Mashco Piroların rezerv alanını Nueva Oceania'ya da kapsayacak şekilde genişleten bir tasarıyı kabul etmesi ancak yasalaşmaması endişe veriyor. Tomas, "Onların da bizim gibi özgür olmalarına ihtiyacımız var. Yıllar boyu huzur içinde yaşadıklarını biliyoruz, ama şimdi ormanları yok ediliyor, ellerinden alınıyor" diyor.