Türkiye’nin prolin değeri en yüksek ballarından biri olarak bilinen Adıyaman balı, 2025 sezonunu tamamladı. Arıcılar, yaylalardan indirdikleri kovanları kışa dayanacak korunaklı alanlara taşıyarak arıların hayatta kalmasını sağlıyor. Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mehmet Yaşar Yiğit, “Sezon sonunda arılarımızı yaylalardan indirdik ve şu anda sonbahar bakımlarını yapıyoruz. Bundan sonra arılara müdahale etmeyecek, kışı doğal ortamda geçirecekler” dedi.


Bu yıl Adıyaman’da toplam 650 ton organik bal üretildi. Yiğit, “Sistemde binin üzerinde arıcımız var; şu an 92 bin kovanı kapsıyoruz. Kovan başına 5‑7 kg bal elde ettik, önceki yıllarda 8‑10 kg arasında değişiyordu” şeklinde açıklama yaptı. İklim koşullarının elverişsiz olmasına rağmen, üretim hedeflerinin büyük bir kısmı tutturuldu.
Adıyaman balının en dikkat çekici özelliği, yüksek prolin değeri ve enzim içeriğidir. Laboratuvar analizleri, prolin değerinin 1.368‑1.517 mg/kg arasında değiştiğini gösteriyor. Yiğit, “Yaylalarımızın zengin florası, çiçek çeşitliliği ve yüksek enzim aktivitesi balımızı diğerlerinden ayırıyor” diye ekledi. Bu biyokimyasal özellik, balın hem besinsel hem de şifalı yönünü güçlendiriyor.
Balın sahte olup olmadığı, laboratuvar testleriyle kesinleşiyor. “Yakma testi ya da sıcak su testi güvenilir değildir. Balın menşei, üretim şartları ve kalite bilgileri sadece doğrudan üreticiden alındığında teyit edilebilir” diyen Yiğit, tüketicileri aracıdan alışveriş yapmamaya davet etti. İl Tarım Müdürlükleri ve arıcı birlikleri üzerinden üretici kayıtlarını kontrol etmenin önemine vurgu yaptı.
Sahte bal, özellikle geven gibi doğal çiçeklerden elde edilmeyen, şeker ve katkı maddeleri içeren ürünler, şifa kaynağı olma özelliğini yitirip zehre dönüşebiliyor. Yiğit, “Bal doğru koşullarda işlenip sofraya ulaştığında şifalıdır; ancak glikozla beslenme gibi sahte yöntemler uygulanırsa bal zehirli hâle gelir” diyerek uyarıda bulundu. Bu uyarı, tüketicilerin sağlıklarını korumak adına kritik bir hatırlatma niteliği taşıyor.
Yiğit, birlik olarak arıcıların malzeme ve ekipman ihtiyaçlarını karşıladıklarını, kışa hazırlık sürecinde eğitim ve teknik destek sağladıklarını belirtti. “Devletimiz ve ilgili bakanlıklar, arıcılığın gelişmesi için gerekli tüm önlemleri alıyor” sözleriyle sektöre olan güveni vurguladı.
Adıyaman balı, hem yüksek prolin içeriği hem de organik üretim yöntemleriyle Türkiye’nin değerli gıda ürünlerinden biri konumunda. Ancak sahte balın yaygınlaşması, tüketicilerin bilinçli alışveriş yapmasını zorunlu kılıyor. Bal alırken üreticinin kimliğini doğrulamak, kaliteyi ve sağlık faydalarını korumanın en güvenli yoludur.