Engelli Sorunları TBMM Komisyonunda Ele Alındı

TBMM Engelli Bireyler Sorunları Komisyonu, engelli hakları ve afet yönetimi üzerine kapsamlı oturum gerçekleştirdi.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu, AK Parti Adana Milletvekili Jülide Sarıeroğlu başkanlığında 19. toplantısını gerçekleştirdi. Toplantı, engelli bireylerin günlük yaşamda karşılaştığı zorlukların yanı sıra afet, göç ve kamu güvenliği gibi kritik alanlarda ortaya çıkan sorunları derinlemesine incelemeyi amaçladı.

Komisyon Başkanının Açılış Konuşması

“Hayatın her alanına yönelik çalışma yapmaya gayret ediyoruz. Komisyonumuzun alanına giren çerçeve oldukça geniş; bugün odaklandığımız üç kritik başlık; afet süreçleri, göç yönetimi ve kamu güvenliği.” ifadeleriyle Jülide Sarıeroğlu, bölgesel istişare toplantıları ve uzun yıllara dayanan kurum görüşmeleriyle elde edilen bulguların önemine vurgu yaptı.

Emniyet Genel Müdürlüğü’nün Sunumu

Emniyet Genel Müdürü Asayiş Daire Başkan Yardımcısı İhsan Tufan Fırtına, “PROJE KAPSAMINDA 13 BIN 525 ENGELLİNİN İFADESİ BULUNDUĞU YERDE ALINDI” başlığı altında bir dizi istatistik sundu. Engelli park kartı başvurularının e‑Devlet üzerinden 12 Mayıs 2025 tarihinden itibaren yapılabildiğini, 30.11.2025’e kadar 21 165 başvurunun alındığını belirtti. Ayrıca, yasaklı alanlarda park eden sürücülere uygulanan cezalar ve 2025’in ilk on ayında gerçekleştirilen 198 319 idari işlem detaylandırıldı.

Fırtına, “Hizmetin Yerinde İfası” projesi kapsamında 13 525 engelli bireyin ifadesinin alındığını ve toplam 1 167 844 vatandaşın bu hizmetten yararlandığını duyurdu. Projenin, engelli bireylerin ifadelerinin evde ya da hastane ortamında alınmasını sağlayarak hukuki süreçlerde zaman kaybını önlediği vurgulandı.

KADES Uygulaması ve Kadına Yönelik Şiddet

Fırtına, “TOPLAM 59 BIN 688 İHBARDA BULUNULDU” diyerek Kadına Yönelik Şiddet (KADES) mobil uygulamasının engelli bireyler için de özelleştirildiğini açıkladı. İşitme kaybı yaşayan kullanıcılar için ayrı bir buton eklenmiş ve bugüne kadar 146 458 kadın bu butonu aktif hâle getirmiş. Uygulama, 10 farklı dile çevrilerek erişilebilirliği artırdı.

Toplum Destekli Polislik (TDP) kapsamında, engelli bireylere yönelik eğitim, farkındalık ve sosyal etkinlikler düzenlendi. Çocuk ve Gençler Sosyal Koruma ve Destekleme Programı (ÇOGEP) kapsamında 2025 yılında 47 proje hayata geçirildi, 612 195 genç ve çocuk bu projelerden faydalandı; bunların içinde 2 179 engelli de yer aldı.

AFAD’ın Afet Eğitim Modülleri

AFAD Genel Müdürü Sadi Ergin, “Afetlere Karşı Engelleri Birlikte Aşalım” projesi çerçevesinde uzaktan erişilebilir afet eğitim modüllerinin geliştirildiğini bildirdi. Bu kapsamda 166 000 engelli bireye video, animasyon, e‑kitap, sesli kitap ve işaret dili sözlüğü gibi materyallerle ulaşılmıştır.

Ek olarak, “Öğreniyorum ve Sınırlarımı Aşıyorum” projesi öğrenme güçlüğü çeken bireylere, “Hayata Birlikte Tutunalım” projesi tıbbi cihaz ve yataklı bireylere yönelik tahliye yöntemlerine, “Aklımızdasın” projesi ise Alzheimer ve demans hastalarına özel arama‑kurtarma tekniklerine odaklanmıştır.

AFAD, 81 ilde uygulanabilir Afet Yönetimi Karar Destek Sistemi (AYDES)’i hayata geçirdi ve Sağlık Bakanlığı üzerinden entegrasyonla 318 937 yetişkin ve 131 733 çocuk engelli vatandaşın lokasyon verileri sistemde yer alıyor. Toplam 450 670 engelli vatandaşın acil durumlarda hızlıca bulunabilmesi amaçlanıyor.

Değerlendirme ve Gelecek Adımlar

Komisyon, elde edilen verileri ve sunumları ışığında, engelli bireylerin afet ve acil durum planlamasına tam entegrasyonu, göç süreçlerinde haklarının korunması ve kamu güvenliğinde engelli odaklı denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi için yeni mevzuat ve uygulama önerileri hazırlamaya karar verdi. Bu önerilerin TBMM’de görüşülmesi ve yasalaşması, engelli vatandaşların yaşam kalitesini artıracak kritik bir adım olarak görülüyor.