Eylül’de Ciro Endeksi Yüzde 37,5 Arttı

Eylül 2025’te Türkiye’nin toplam ciro endeksi yıllık yüzde 37,5 artışla ekonomik aktivitenin hızlandığını gösterdi.

Genel Bakış

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025 Eylül ayı verileri kapsamında sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörlerinin toplam ciro endeksinin yıllık yüzde 37,5 ve aylık yüzde 4,6 artış kaydettiğini açıkladı. Bu yükseliş, geçen yıl aynı döneme kıyasla ekonomideki canlanmanın en belirgin göstergelerinden biri olarak ekonomik iyileşme sinyali veriyor.

Sektörel Detaylar

Yıllık bazda sektörel dağılım şu şekilde: sanayi %30,5, inşaat %32,8, ticaret %41,6 ve hizmet %37 artış sağladı. Aylık ölçekte ise sanayi %2,8, ticaret %7,7 ve hizmet %1,9 artarken, inşaat sektörü %6,5 bir gerileme gösterdi.

Bu tablo, özellikle ticaret sektörünün dinamik büyümesini ve hizmet sektörünün sürdürülebilir genişlemesini vurgularken, inşaatta görülen daralmanın mevsimsel dalgalanmalar ya da proje gecikmeleri gibi faktörlerden kaynaklanabileceğine işaret ediyor.

Ticaret Satış Hacmi Analizi

Özellikle ticaret satış hacmi, yıllık bazda yüzde 10,3 artış kaydetti. Bu artışın içinde motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı %8,3, toptan ticaret %8,9 ve perakende ticaret %14,3 oranında yükseldi. Aylık bazda ise toplam ticaret hacmi yüzde 4,7 artarken, aynı segmentlerdeki büyüme oranları sırasıyla 0,4 azalma (motorlu taşıt ticareti), yüzde 7 artış (toptan) ve yüzde 2,2 artış (perakende) olarak gerçekleşti.

Uzman Görüşleri ve Gelecek Beklentileri

Ekonomi analistleri, ciro endeksindeki bu güçlü artışı tüketici talebindeki iyileşme ve kredi maliyetlerindeki düşüşün bir kombinasyonu olarak değerlendiriyor. Finans sektöründeki likidite genişlemesi ve döviz kurlarındaki istikrar, özellikle perakende satışların ve hizmet sektörünün büyümesini destekleyen temel faktörler arasında yer alıyor. Uzmanlar, inşaat sektöründeki geçici gerilemenin yeni konut projelerinin tamamlanma sürecindeki gecikmelerden kaynaklanabileceğini ve önümüzdeki çeyrekte yeniden pozitif bir seyir izleyebileceğini öne sürüyor.

Bu veriler, ekonomi politikalarının mevcut yönünün büyük ölçüde doğru olduğunu gösterirken, aynı zamanda yüksek enflasyon ve küresel tedarik zinciri belirsizlikleri gibi risk faktörlerinin yakından izlenmesi gerektiğini hatırlatıyor.

Sonuç ve Değerlendirme

2025 Eylül ayında Türkiye’nin ciro endeksindeki %37,5’lik yıllık artış, ekonomik aktivitenin geniş çaplı bir canlanma içinde olduğunu kanıtlıyor. Sektörel dağılımda ticaretin öncülük etmesi, hizmet sektörünün istikrarlı büyümesi ve inşaatın geçici bir düşüş yaşaması, ekonominin çok yönlü dinamiklerini ortaya koyuyor. Bu verilerin ışığında, yatırımcıların ve politika yapıcıların büyüme odaklı stratejileri sürdürmesi, istikrarın korunması ve risklerin yönetilmesi kritik önem taşıyor.