Aydın’ın Nazilli ilçesinde tespit edilen şap (Foot‑and‑Mouth) hastalığına yönelik kontrol çalışmaları, bölgedeki hayvan yetiştiricileri ve tarım otoriteleri arasında koordineli bir çerçeve içinde aralıksız devam ediyor. İlçenin Çamlık, Çiftlikköy ve Karaağaç mahallelerinde aktif olarak izlenen vakalar, hastalığın yayılımının sınırlı tutulması ve ekonomik kayıpların önlenmesi amacıyla yoğun bir saha denetimi sürecine tabi tutuldu.

Arka Plan ve Bölgesel Riskler
Şap hastalığı, özellikle sığır, koyun, keçi ve domuz gibi ayak ve ağız mukozasını etkileyen, yüksek bulaşıcılık özelliğine sahip bir viral enfeksiyondur. Türkiye’de geçmiş yıllarda benzer salgınlar, özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde yoğunluk kazanmıştır. Nazilli, 2023 yılı itibarıyla 12 000’in üzerinde büyükbaş ve 8 500’in üzerinde küçükbaş hayvan barınağına ev sahipliği yapmaktadır; bu durum, hastalığın potansiyel yayılma riskini artırmaktadır. Ulusal hayvancılık istatistiklerine göre, şap vakaları ülke çapında yıllık ortalama %0,8’lik bir verim kaybına yol açarken, bölgesel etkiler daha yüksek oranlarda ekonomik zarara neden olabilmektedir.Müdahale ve Kontrol Çalışmaları
Nazilli İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, hastalığın tespit edilmesinin ardından aşağıdaki adımları hayata geçirmiştir:* Yoğun Tarama ve İzleme: Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ekipleri, şüpheli hayvanların ve çevresel faktörlerin tespit edilmesi için 24 saatlik saha devriyesi yürütmektedir.
* Kaynak ve Seyir Analizi: Hastalığın bulaşma zinciri, hayvan hareketleri ve yem temini yolları incelenerek, risk altındaki tesisler haritalandırılmaktadır.
* Tedavi ve İzolasyon: Pozitif sonuç veren hayvanlar, belirlenen karantina alanlarına alınmakta ve veteriner hekimler tarafından antiviral tedavi protokolleri uygulanmaktadır.
* Eğitim ve Bilgilendirme: Yetiştiricilere, hastalığın belirtileri, erken raporlama prosedürleri ve hijyen uygulamaları hakkında düzenli seminerler verilmektedir.Bu süreçte Ankara Şap Enstitüsü’nün deneyimli uzmanı Dr. İbrahim Hancı, saha çalışmalarına katılarak laboratuvar sonuçlarının yorumlanması ve aşı planlaması konusunda teknik destek sağlamıştır. İl Müdürlüğü’nde gerçekleştirilen toplantıda, epidemiyolojik veriler, aşı takvimleri ve bölgesel kontrol stratejileri detaylı bir şekilde tartışılmıştır.Ekonomik ve Sosyal Etkiler
Şap hastalığı, hayvanların kilo alımını yavaşlatması, süt veriminde düşüş ve doğurganlıkta azalma gibi doğrudan üretim kayıplarına yol açar. Nazilli’deki hayvancılık sektörü, ilçe ekonomisinin %12’sini oluşturduğundan, hastalığın kontrol altına alınmaması durumunda çiftçiler ve ilgili yan hizmet sağlayıcıları ciddi maddi zarara maruz kalabilir. Ayrıca, dış pazarlara yönelik hayvancılık ürünlerinin ihracatında gümrük kısıtlamaları ve kalite standartları açısından olumsuz etkiler ortaya çıkabilir.Benzer Olaylar ve Olası Senaryolar
Geçtiğimiz yıl Muğla’nın Bodrum ve Datça ilçelerinde yaşanan şap salgını, hızlı aşı uygulaması ve sıkı karantina önlemleri sayesinde üç ay içinde kontrol altına alınmıştır. Uzmanlar, Nazilli’de de benzer bir yol haritasının izlenmesinin, hastalığın bölge dışına yayılmasını önleyeceğini vurgulamaktadır. Olası bir yayılma senaryosunda, hayvan sevkiyatının geçici olarak durdurulması ve hayvan barınaklarının izolasyon kapasitesinin artırılması gibi acil önlemler alınması planlanmaktadır.Yetiştiricilere Yönelik Uyarı
Yetkililer, şüpheli belirtiler gösteren hayvanların derhal İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne bildirilmesini ve uygulanan kısıtlama, temizlik ve aşı protokollerine kesinlikle uyulmasını bir kez daha hatırlatmaktadır. İhmal ve gecikme durumunda, hem hayvan sağlığı hem de bölgesel ekonomik dengeler açısından geri dönüşü olmayan sonuçlar doğabilir.Nazilli’de yürütülen şap hastalığına karşı mücadele, bilimsel temelli yaklaşımlar ve çiftçi iş birliğiyle sürdürüldükçe, hastalığın kontrol altına alınması ve hayvancılık sektörünün istikrarının korunması hedeflenmektedir.
Nazilli’de şap hastalığıyla mücadele eden yetkililere teşekkür ederim. Bu hastalığın yayılmasını önlemek için her türlü önlemi almak zorundayız.