Tarih netleşti! IBAN’a para transferinde yeni dönem başlıyor

Artan banka dolandırıcılıkları ve yeni yasal düzenlemeler ışığında, IBAN transferlerinde biyometrik doğrulama zorunlu hale geliyor.

Biyometrik Güvenlik Sistemine Geçiş

Mobil ve internet bankacılığı kullanımının son yıllarda %45 oranında artması, siber suçluların hedef kitlesini genişletmesine neden oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından 2024 yılı sonunda yayımlanan rapora göre, yalnız 2023 yılında banka hesapları üzerinden gerçekleşen dolandırıcılık vakaları %27 oranında artış gösterdi.

Meclise sunulan ve aralık ayında yasalaşması beklenen 11. Yargı Paketi, bu artışı durdurmak amacıyla bankacılıkta güvenlik standartlarını en üst seviyeye çıkarmayı hedefliyor. Paketin en çarpıcı maddelerinden biri, tüm dijital para transferlerinde biyometrik kimlik doğrulama zorunluluğu getirilmesi.

Yeni düzenlemeye göre, yüksek tutarlı IBAN transferleri ve çevrim içi ödemeler sırasında kullanıcıdan ses, yüz, parmak izi ve göz taraması gibi en az iki farklı biyometrik veriyle kimliğini kanıtlaması istenecek. Bu sayede sahtecilik ve kimlik hırsızlığı riskleri önemli ölçüde azalacak.

Yaş Gruplarına ve Kullanıcı Deneyimine Etkisi

Ses tanıma sistemi, akıllı telefon kullanmayan ve çoğunluğu 65 yaş üstü vatandaşlardan oluşan kesim için kritik bir avantaj sağlıyor. Bu yaş grubuna yönelik dolandırıcılık girişimlerinin %34 oranında olduğu raporlanırken, sesle doğrulama yöntemi bu kişilerin güvenliğini artırmayı amaçlıyor.

Bankalar aynı zamanda özel çipli kart ve mobil uygulamalara entegre edilen güvenli donanım ortamları (Secure Enclave) sayesinde, biyometrik verilerin şifreli bir biçimde saklanmasını ve sadece yetkili sunuculara iletilmesini garantileyecek.

Uygulama Takvimi ve Olası Zorluklar

Yasa onaylandıktan sonra bankaların sistemlerini güncelleyerek 2026 ilk çeyreği içinde yeni doğrulama protokollerini aktif hâle getirmeleri hedefleniyor. Ancak, kullanıcıların yeni prosedürlere adaptasyonu, özellikle kırsal bölgelerdeki internet altyapısı ve düşük teknoloji okuryazarlığı gibi faktörler nedeniyle bir süreci gerektirebilir.

Uzmanlar, bankaların kapsamlı farkındalık kampanyaları düzenlemesi ve kullanıcıların biyometrik verilerini nasıl koruyacakları konusunda şeffaf bilgi vermesinin, uygulamanın başarısı için hayati olduğunu vurguluyor. Bu adımların, Türkiye’de dijital ödeme ekosisteminin güvenliğini güçlendirmesi ve uluslararası standartlara uyum sağlaması bekleniyor.