Donald Trump, Beyaz Saray’da imzaladığı yeni bir başkanlık kararnamesi ile kahve, çay, tropikal meyveler ve meyve suları, kakao, baharatlar, muz, portakal, domates, sığır eti ve ilave gübreler gibi ürünleri gümrük vergisinden muaf tutacağını duyurdu. Bu adım, ticaret müzakerelerinin ilerlemesi ve iç pazar talebinin artırılması amacıyla atılmış stratejik bir hamle olarak nitelendirildi.

Beyaz Saray yetkilileri, kararın temel gerekçelerini üç ana başlıkta topladı: ticaret ortaklarıyla yürütülen görüşmelerin ilerleyişi, ABD iç pazarındaki talep artışı ve yerli üretim kapasitesinin sınırlı olduğu ürünlerin dışarıdan temin edilmesinin ekonomik fayda sağlayacağı yönleri. Özellikle ABD’nin iklim ve toprak koşulları nedeniyle yetiştiremeyeceği tropikal ürünlerin vergiden muaf tutulması, tüketicilere daha düşük fiyatlarla ulaşmasını mümkün kılacak.
Uzmanlar, muafiyetin tüketici fiyatlarını düşürerek enflasyon baskısını hafifleteceğini ve aynı zamanda kırsal bölgelerdeki tarım işçilerinin iş güvencesi üzerinde olumlu etkileri olabileceğini vurguluyor. Öte yandan, bazı yerli çiftçiler, özellikle kahve ve çay gibi ürünlerde artan rekabetin fiyat baskısı yaratabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Bu karar, başta Brezilya, Kolombiya ve Etiyopya gibi büyük kahve ve kakao üreticisi ülkelerden karışık tepkiler aldı. İhracatçı ülkeler, ABD pazarına daha kolay erişim sağlamaktan memnuniyet duyarken, bazı ülkeler WTO kurallarına uygunluk konusunda sorgulamalar yaptı.
Ekonomistler, kararın kısa vadeli tüketici yararı sağlasa da, uzun vadede yerli üretimin geri çekilmesi ve dışa bağımlılığın artması riskini taşıdığını belirtiyor. Ayrıca, ABD’nin diğer ticaret partnerleriyle yürüttüğü gümrük tarifesi müzakerelerinde benzer muafiyetlerin talep edilebileceği spekülasyonları gündemde.
Kararnamenin tam metni ve ek listesi, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Bu gelişme, ABD’nin tarım dışı ticaret politikasının yeni bir yön çizdiğini ve dünya ticaret dengelerinde yeni bir kırılma noktasına işaret etti.