Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), son yıllarda topladığı demografik verileri güncelleyerek, doğuşta beklenen ortalama yaşam süresinin 78,3 yıla yükseldiğini duyurdu. Bu oran, ülkemizin sağlık, sosyo‑ekonomik ve çevresel koşullarının iyileştiğine işaret ederken, cinsiyet farkı da hâlâ varlığını koruyor; kadınların beklenen ömrü erkeklerden 5,5 yıl daha uzun (81,1 – 75,6).


İl bazında yapılan detaylı analizlerde, Tunceli şehri ortalama 80,3 yıl ile listenin başında yer aldı. Bu şehirde kadınların beklenen yaşam süresi 84,1 yıl, erkeklerin ise 77 yıl olarak belirlendi. Tunceli’nin bu başarısı, özellikle kırsal kesimdeki aile yapıları, doğal yaşam koşulları ve düşük stres seviyeleriyle ilişkilendiriliyor.
İlk iki sırayı Tunceli ve Muğla paylaşıyor. Muğla’da kadınların yaşam süresi 84 yıl, erkeklerin 77,7 yıl; ortalama ise 80,7 yıl olarak kayıtlara geçti. İlk onluğa giren diğer illerin listesi ise şöyle:
3. Gümüşhane: Kadın 83,5 – Erkek 78,1 – Ortalama 80,8
4. Trabzon: Kadın 83,8 – Erkek 76,8 – Ortalama 80,3
5. Giresun: Kadın 83,5 – Erkek 76,6 – Ortalama 80,0
6. Rize: Kadın 83,3 – Erkek 75,5 – Ortalama 79,4
7. Ordu: Kadın 83,0 – Erkek 77,2 – Ortalama 80,0
8. Erzincan: Kadın 82,3 – Erkek 76,9 – Ortalama 79,6
9. Artvin: Kadın 82,4 – Erkek 77,3 – Ortalama 79,7
10. Antalya: Kadın 82,4 – Erkek 77,3 – Ortalama 79,7
Veriler, en yüksek yaşam süresine sahip şehirlerin büyük bir kısmının Ege ve Karadeniz bölgelerinde yoğunlaştığını gösteriyor. Doğu Anadolu’dan sadece bir il (Erzincan) ilk 10’da yer alırken, bu durum bölgesel sosyo‑ekonomik farklılıkların yaşam kalitesine yansıması olarak yorumlanabilir. Özellikle deniz kıyısı, temiz hava ve doğal yeşilliklerin etkisi, uzun ömürle doğrudan ilişkilendiriliyor.
Uzmanlar, bu verilerin sağlık politikalarının bölgesel farklılıkları göz önüne alarak şekillendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Özellikle düşük yaşam süresine sahip illerde, sağlık hizmetlerine erişimin artırılması, kronik hastalıkların önlenmesi ve yaşam tarzı eğitimlerinin yaygınlaştırılması öneriliyor. Tunceli gibi örnek şehirlerin başarı faktörlerinin incelenmesi, ülke genelinde yaşam kalitesinin yükseltilmesi için bir yol haritası sunabilir.