Engellilerin Sorunları TBMM’de Detaylı Bir Şekilde Ele Alındı

TBMM Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu, engellilerin haklarını koruma ve yaşam koşullarını iyileştirme yolunda kritik adımlar attı.

Komisyonun Açılış Konuşması

Jülide Sarıeroğlu (AK Parti Ankara Milletvekili) başkanlığındaki oturum, milletvekilinin şu sözleriyle başladı: “Komisyonumuzun temel hedefi, engelli bireylerin hayatını etkileyen tüm alanlarda sahadan gelen bilgiyi karar süreçleriyle buluşturmak, hak temelli bakışı güçlendirmek ve uygulamada geliştirilmesi gerekenleri tespit edip çözüme destek olmaktır.” Sarıeroğlu, toplantının üç önemli kurumun temsilcilerini dinleyeceklerini belirtti.

Kamu Denetçiliği Kurumu Sunumu

Fatma Benli Yalçın (Kamu Denetçisi) 13 yılda kuruma gelen 3 000’e yakın engelli başvurusundan bahsederek, 2025 yılında 360 yeni başvuru alındığını vurguladı. Yalçın, “Engelliler için yapılan çalışmaların ek katkı olması, sadece maddi destekten ziyade yaşamda somut değişiklikler yaratması gerekir” diyerek örnek verdi: 2024 yılında alınan yeni araçların %40’ı ÖTV muafiyeti kapsamında ve bu araçların değerlemesi 2,8 Milyon TL’yi aşmamalı, %90’ı bağımlı olmalı; engelliler için bu koşullar sorun teşkil etmiyor çünkü araçların özel tertibatı mevcut.

Düzenlemelerin Somut Olaylara Göre Değerlendirilmesi

Yalçın, belediyelerin 20’den fazla araç kapasitesine sahip yollarında en az bir aracın engelli alanı olarak ayrılması gerektiğini, ancak bu alanın adının kaydedilemediğini ve bu durumun ÖTV muafiyeti haklarını suistimal etme riskini ortaya çıkardığını belirtti. Ayrıca, “%30 su indirimi yerine %50 olması gerektiği” gibi taleplerin sıkça geldiğini ve bu tür düzenlemelerin gerçek ihtiyaçlara göre şekillendirilmesinin hayatları kolaylaştıracağını ifade etti.

%15 Oranında Dostane Çözüm

Yalçın, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun web sitesine yıllık 1,4 Milyon başvurunun kayıtlı olduğunu ve sitenin erişilebilirlik açısından güçlü bir konumda olduğunu söyledi. 2024‑2025 yılları arasında kendi biriminde %15 oranında dostane çözüm sağlandığını, bu kararların idarelerle sıkı diyaloglar sonucu alındığını ve özellikle cezaevlerinde engelli mahkumların nakil taleplerinin hızlıca sonuçlandırıldığını aktardı.

Gerçek Bir Vaka: Engelli Tuvalet Sorunu

Yalçın, bir çocuğun “Çözger” raporu ile başvurduğu ve anksiyete nedeniyle normal tuvaletleri kullanamadığını anlattı. Okul idaresiyle görüşerek, çocuğun engelli tuvaletine erişimini sağlayan bir çözüm önerildi; ancak müdürün %40 engeli olmayan bir çocuğa tuvalet hakkı tanımadığı, asma kilitli tuvalet gibi pratik sorunların hâlâ mevcut olduğu vurgulandı. Bu örnek, mevzuatın uygulanmasındaki tutarsızlıkları ve saha çalışanlarının çözüm üretme çabalarını gözler önüne serdi.

Komisyon, bu bulgular ışığında ilerleyen dönemde mevzuat değişiklikleri, denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi ve kamu kurumlarıyla koordinasyonun artırılması gerektiğine karar verdi. Engelli vatandaşların daha erişilebilir bir Türkiye’ye ulaşması hedefi, TBMM’nin öncelikli gündem maddelerinden biri olarak belirlendi.