Grip Salgını: Risk Grupları ve Korunma Yöntemleri

Grip, tıbbi adıyla influenza, mevsimsel geçişlerle beraber görülme sıklığı yaygınlaşan üst solunum yolu enfeksiyonları arasında yer alıyor. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için risk oluşturan grip, basit bir solunum yolu hastalığı değildir. İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Badur, grip hakkında önemli bilgiler paylaştı.

Grip, her yıl dünyada yaklaşık 3-5 milyon kişiyi etkileyen ve 250-500 bin kişinin ölümüne neden olan bir hastalıktır. 2024-2025 sezonunda ABD'de 37 milyon kişinin gribe yakalandığı, 21 milyon hastanın sağlık kurumlarına başvurduğu, 480 bin kişinin hastanelerde yatış gerektirecek kadar ciddi hastalık geçirdiği ve 21 bin kişinin yaşamını yitirdiği hesaplanmıştır.Gribin belirtileri ani başlayan ateş ve aşırı halsizlik, öksürük, boğaz ağrısı, baş ağrısı, burunda tıkanıklık, akıntı, kas ve eklem ağrıları ile seyreder. Hastalar gribin bu özellikleri ile karakterize klinik tabloyu sıklıkla "kamyon çarpmış" gibi diye tanımlamaktadır.Riskli gruplarda grip, doğrudan ya da kalp krizi, inme riskini artırarak dolaylı ölümlere yol açabilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından tanımlanan risk grupları, 65 yaş üstü bireyler, 6 ay-5 yaş arası çocuklar, kronik hastalığı olanlar, sağlık çalışanları, gebeler ve altta yatan hastalığı olan kişilerdir.Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ise 65 yaş üstü ve 2 yaş altındakiler, 6 ay-18 yaş arasında olup uzun süreli aspirin kullananlar, diyabet dahil herhangi bir metabolik hastalığı olanlar, astım dahil kronik hastalığı olanlar, kronik kalp-damar ve böbrek hastaları, bağışıklığı baskılanmış kişiler, aşırı kilosu olanlar, huzurevi-bakımevi gibi topluca bir arada yaşanılan yerlerde kalanlar ve gebeleri listesine almıştır.Prof. Dr. Selim Badur, grip aşısının 6 aydan büyük herkese önerildiğini belirterek "Ancak risk gruplarındaki kişiler ve bunların yakın temaslıları ve sağlık çalışanları grip aşısının öncelikle yapılması gereken gruplardır" dedi.Aşılanma, maske kullanımı, havalandırma, özellikle grip aktivitesinin arttığı tarihlerde alışveriş merkezleri gibi kalabalık ortamlarda bulunmamaya özen gösterme, hastalık belirtesi olanlar ile temas etmeme gibi basit görünebilen ancak gayet etkili yaklaşımlar, grip başta olmak üzere tüm solunum yolları enfeksiyonlarının etkenlerinden korunmak için en etkili bireysel önlemlerdir.Grip aşısı, her yıl ve tek doz halinde uygulanır. Tek farklı yaklaşım ilk kez bu aşının uygulanacağı çocuklar için geçerlidir ve kendilerine bir ay ara ile iki kez yarım doz aşı uygulanır. Grip hastalığının geçirilmesiyle veya aşılama ile oluşan bağışıklık uzun soluklu değildir.Sezon içinde grip olanlar da aşı olmalıdır. Grip aşısı içeriğine göre üç/dört farklı influenza virüsüne karşı koruma sağlar. Doğal yolla geçirilen bir influenza enfeksiyonu ise diğer alt türlere karşı çapraz bağışıklık oluşturmaz.Özetle, grip salgınına karşı korunma yöntemleri arasında aşılanma, maske kullanımı, el hijyeni ve kalabalık ortamlardan kaçınmak yer almaktadır. Risk gruplarında grip, ciddi sonuçlara yol açabilmektedir. Bu nedenle, özellikle risk altındaki bireylerin aşılanması ve gerekli önlemleri alması gerekmektedir.