Grip Vakalarında Artış: Yeni H3N2 Varyantı Endişesi

Dünya genelinde grip vakaları hızla artıyor; yeni H3N2 mutasyonu bağışıklığı düşük nüfuslarda yayılıyor.

Uzmanlar, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %35 daha fazla grip vakası rapor edildiğini belirtiyor. Bu artışın büyük bir kısmı, H3N2 alt soyu “K” olarak adlandırılan yeni bir mutasyondan kaynaklanıyor.

Bu yeni varyant, Japonya ve İngiltere’de başlayan bir dizi artıştan sonra kısa sürede Asya, Kuzey Amerika ve Afrika kıtalarında da tespit edildi. Virüsün daha hızlı çoğalma kapasitesi ve bağışıklık sisteminin önceki H3N2 suşlarına karşı düşük tanıması, vaka sayısının çarpıcı bir şekilde yükselmesine neden oluyor.

Yeni H3N2 Varyantının Genetik Özellikleri

Cambridge Üniversitesi Patojen Evrimi Merkezi Direktörü Prof. Derek Smith, H3N2 virüsünün son sezonunda yedi kritik mutasyonun birikerek “alt soy K” adını taşıyan bir yapı oluşturduğunu açıkladı. Bu mutasyonlar, hem hemagglutinin (HA) hem de nöraminidaz (NA) proteinlerinde değişiklikler getirerek virüsün hücrelere tutunma ve bağışıklık kaçınımı yeteneğini artırıyor.

Smith, “Bu genetik kayma, virüsün gözle görülür bir hızla tüm dünyaya yayılmasını sağladı” diyerek, potansiyel pandemik riske işaret etti.

Klinik Belirtiler ve Tanı Zorlukları

Yeni varyant, klasik grip belirtilerini (ani ateş, kas ağrısı, halsizlik) gösterse de semptomların şiddeti genellikle hafif kalıyor. Bu durum, hastaların grip olduğunu fark etmeden topluma yayılmasına yol açıyor. Prof. Nicola Lewis (Francis Crick Enstitüsü Dünya Grip Merkezi) “Bazı hastalar belirti göstermeden virüsü taşıyabiliyor; bu da tespit ve izlemeyi zorlaştırıyor” şeklinde uyardı.

COVID-19 ile benzer semptomların (örneğin koku/tat kaybı) bulunmaması, tanı sürecinde yanılma payını artırıyor. Doktorlar, laboratuvar testlerine daha fazla başvurarak virüs tipini kesinleştiriyor.

Aşı ve Önleme Stratejileri

Mevcut grip aşıları, 2022‑2023 sezonunda kullanılan H3N2 suşlarıyla uyumlu ancak yeni “alt soy K” mutasyonuna tam olarak karşı koyamıyor. Prof. Christophe Fraser (Oxford Üniversitesi Pandemi Bilimleri Enstitüsü), “Aşı, hastalığın şiddetini azaltmada hâlâ kritik; fakat koruma oranı %30‑40 seviyelerine gerilemiş olabilir” dedi.

Sağlık otoriteleri, özellikle 65 yaş üstü, hamileler ve kronik hastalığı olan gruplara aşı yaptırılmasını şiddetle tavsiye ediyor. Ayrıca, el hijyeni, maskeli ortamlar, kapalı alanlarda havalandırma gibi temel önlemler de bulaşma riskini önemli ölçüde düşürüyor.

Küresel Tepkiler ve Alınan Önlemler

İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı, grip sezonunun erken başlaması nedeniyle okullarda geçici kapanmalar ve uzaktan eğitim uygulamalarına başlandı. Japonya’da ise bölgesel maske zorunluluğu ve toplu aşı kampanyaları hızlandırıldı.

Birleşmiş Milletler Sağlık Örgütü (WHO), yeni varyantı “gözlemlenen yüksek bulaşıcılık” kategorisine alarak, ülkelerin salgın izleme sistemlerini güçlendirmesini istedi. Dünya Sağlık Örgütü ayrıca, laboratuvar ağlarını genişleterek virüsün genetik sekansını anlık paylaşmayı hedefliyor.

Uzmanlar, önümüzdeki aylarda vaka sayısının zirveye ulaşacağını öngörürken, erken aşılama ve toplumsal farkındalık kampanyalarının etkili olması halinde ciddi bir sağlık krizi önlenebilir.