Güney Kore liderinden şaşırtan çıkış: ‘Kuzey’den özür dileyecek’

Güney Kore‑Kuzey Kore geriliminde yeni bir dönüm noktası

Güney Kore ile Kuzey Kore arasındaki yüzyıllara uzanan “düşman kardeşler” gerilimi, Seul’den gelen beklenmedik bir çıkışla yeni bir boyuta taşındı. Yeni seçilmiş Devlet Başkanı Lee Jae Myung, iki ülke arasındaki tansiyonu yumuşatmak amacıyla, geçmişteki provokatif eylemlerden dolayı Kuzey Kore’ye resmi bir özür dileme niyetini kamuoyuna açıkladı.

Lee, Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, selefi Yoon Suk‑yeol’un Pyongyang üzerine propaganda broşürleri taşıyan insansız hava araçları (drone) gönderdiği iddialarını hatırlatarak, “Bu olayların ardından özür dilemem gerektiğini hissediyorum” dedi. Ancak, ülke içinde artan siyasi kutuplaşmanın ve “Kuzey yanlısı” olmakla suçlanma riskinin farkında olduğunu vurguladı: “Bunu söylemek, ideolojik bir savaşın malzemesi haline gelmekten korkuyorum” şeklinde konuştu.

Seçim öncesi Yoon yönetimi, Ekim 2024’te üç kez propaganda içerikli drone uçuşları düzenlemekle suçlanmıştı. O dönemde medyada çıkan haberler, ordu kaynaklarının eski hükümetin sınır ötesine broşür taşıyan balonlar da gönderdiğini ortaya koymuştu. Lee, bu iddiaların hâlâ diplomatik ilişkileri gölgelemesinin önüne geçmek için geçmişi geride bırakmak istediğini belirtti.

Yoon’un geçen yıl ilan ettiği sıkıyönetim, Anayasa Mahkemesi tarafından anayasaya aykırı bulunmuş ve ardından geniş çaplı protestolara yol açmıştı. Bu olay, Yoon’un görevden alınması ve yargılanma sürecinin önünü açmış, ülkenin politik iklimini derin bir bölünmeye sürüklemişti. Lee, yeni hükümetinin bu kırılgan dönemde barışçıl bir yaklaşım benimseyerek “kutuplaşmayı yumuşatmayı” hedeflediğini sözlerine ekledi.

İç politikada ise toplum ikiye bölünmüş durumda: Bir kesim, Yoon’un Kuzey Kore’ye karşı sert tutumunu bir savunma mekanizması olarak görürken, diğer kesim ise bu tutumun demokrasiyi tehlikeye attığını savunuyor. Seul sokaklarında, Yoon’un sıkıyönetim yıldönümünü anarak hem destek hem de muhalefet gösterileri gerçekleşti. Bu ortamda Lee’nin özür açıklaması, hem destekçileri hem de eleştirmenleri arasında yoğun bir tartışma yarattı.

Liberal bir platformla iktidara gelen Lee Jae Myung, göreve geldiği günden beri Pyongyang ile ilişkileri yumuşatma çabalarını hızlandırdı. Sınırdaki propaganda hoparlörleri kaldırıldı, aktivistlerin Kuzey’e broşür göndermesini yasaklayan yasa Meclis’ten geçti. Bu adımlar, Kuzey Kore’ye yönelik askeri provokasyonları azaltma stratejisinin bir parçası olarak sunuldu.

Kim Jong Un yönetimi ise şu ana kadar Lee’nin bu adımlarına resmi bir yanıt vermedi. Pyongyang, Seul’le diyaloga açık olmadığını ve mevcut durumda “kendi iç meselelerine odaklandığımızı” belirtti. Bu sessizlik, Lee’nin özür teklifinin ne kadar etkili olabileceği konusunda belirsizlik yaratıyor.

Lee, ayrıca ABD ile ortak askeri tatbikatların geçici olarak askıya alınmasının müzakere kapılarını açabileceğini ifade etti. Amerikan başkanı Donald Trump’ın Kuzey Kore üzerindeki potansiyel etkisini vurgulayan Lee, “Trump, gerçekçi ve pragmatik bir anlaşma ustası. Kuzey’i ikna etmede önemli bir rol oynayabilir” diyerek Washington’a bir mesaj gönderdi. Bu söylem, bölgedeki jeopolitik dengelerin yeniden şekillenebileceğine işaret ediyor.

Özetle, Güney Kore’nin yeni lideri Lee Jae Myung’un Kuzey Kore’ye özür dileme niyeti, iki ülke arasındaki kırılgan barış sürecine yeni bir yön kazandırıyor. Bu adım, hem iç hem de dış politikada geniş yankılar uyandırırken, bölgedeki istikrarın geleceği konusunda merak ve beklentiyi artırıyor.