IBAN ile para transferinde yeni dönem: Bunu yapmayanın işlemi kabul edilmeyecek

MASAK’tan finansal şeffaflıkta köklü bir adım

Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı MASAK, ülke ekonomisinin temellerini güçlendirmek ve kayıt dışı para akışını engellemek amacıyla yeni bir tebliğ taslağı hazırladı. Bu taslak, 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girecek ve 200 bin TL ile 20 milyon TL arasındaki yüksek tutarlı para transferlerine kademeli beyan zorunluluğu getirecek.

Yeni sistemde beyan süreçleri nasıl işleyecek?

Bu tutar aralığındaki işlemler için müşteriler, bankanın elektronik sistemindeki açıklama alanına para gönderiminin amacını kısa bir ifadeyle yazmak zorunda olacak. Örneğin, “mal alımı” ya da “kira ödemesi” gibi ifadeler yeterli sayılacak. Nakit İşlem Beyan Formu ise daha ayrıntılı bilgi talep edecek; formda işlem kaynağı, alıcı ve gönderici bilgileri, transferin nedeni ve ilgili sözleşme ya da faturalar gibi belgeler istenebilecek.

İlk aşamada, 200 bin TL üzerindeki ama 5 milyon TL’ye kadar olan transferler sadece özet beyan ile değerlendirilecek. 5 milyon TL üzerindeki işlemlerde ise daha kapsamlı belge sunumu zorunlu olacak ve bankalar bu işlemleri gözetim altında tutacak.

İhlal durumunda ne olacak?

MASAK’ın taslağına göre, beyan yükümlülüklerini yerine getirmeyen finansal kuruluşlar 5549 sayılı Kanun kapsamında idari para cezaları, lisans kısıtlamaları ve gerektiğinde denetim raporlarının kamuoyu ile paylaşılması gibi yaptırımlarla karşılaşacak. Bankalar, sistemlerini ve müşteri iletişim kanallarını yeni kurallara uygun hâle getirmek zorunda olacak; aksi takdirde işlemi reddetme hakkı doğacak.

Ekonomik ve sektörel etkileri

Bu düzenlemenin en büyük hedefi, yüksek tutarlı para akışlarını şeffaflaştırarak kara para aklamayı ve terörizmin finansmanını zorlaştırmakdır. Uzmanlar, özellikle gayrimenkul, inşaat ve lüks tüketim ürünleri sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların, işlem öncesi daha fazla planlama yapması ve belge hazırlama süreçlerini hızlandırması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, bireysel yatırımcılar da para transferi amaçlarını net bir şekilde beyan etmek zorunda kalacakları için, bankacılık hizmetlerine yönelik güven algısının artması bekleniyor.

Uygulama takvimi ve gelecek adımlar

MASAK, yeni tebliği 1 Ocak 2026 tarihli olarak resmi gazetede yayımlamayı planlıyor. Bu tarihten önce, bankalar ve diğer finansal kuruluşlar için eğitim seminerleri, sistem güncellemeleri ve müşteri bilgilendirme kampanyaları düzenlenecek. 2026’nın ilk çeyreğinde denetim mekanizmaları aktif hâle gelecek ve beyan etmeyen işlemler bankalar tarafından reddedilecek.

Yeni düzenleme, Türkiye’nin uluslararası mali şeffaflık standartlarıyla uyumunu güçlendirirken, aynı zamanda ekonomik istikrar ve yatırım güvenini artırmayı hedefliyor.