İsveç’in Başkenti Stockholm’de 2025 Nobel Ödülleri Sahiplerini Buldı

2025 Nobel Ödülleri, Stockholm’de Konsert Huset’te gerçekleştirilen törenle sahiplerine verildi. Kraliyet ailesi, başbakan ve çok sayıda davetli katıldı; aynı zamanda protestolar da gündemi meşgul etti.

Nobel Töreni ve Katılımcılar

Stockholm’deki ikonik Konsert Huset (Konsert Huset) bu yılın Nobel törenine ev sahipliği yaptı. İsveç Kralı XVI. Carl Gustaf ödülleri şahsen takdim ederken, törene İsveç Kraliyet Ailesi, Başbakan Ulf Kristersson, bakanlar, siyasi parti temsilcileri ve yabancı konuklar gibi üst düzey isimler de katıldı. Yaklaşık 5.000 davetlinin bulunduğu törende, Nobel Madalyası, diploması ve 11 milyon İsveç kronu para ödülü ödül sahiplerine sunuldu.

Ödül Sahipleri

Fizik Ödülü: John Clarke, Michel Devoret, John Martinis
Kimya Ödülü: Susumu Kitagawa, Richard Robson, Omar M. Yaghi
Tıp Ödülü: Mary Brunkow, Fred Ramsdell, Shimon Sakaguchi
Ekonomi Ödülü: Joel Mokyr, Philippe Aghion, Peter Howitt
Edebiyat Ödülü: Laszlo Krasznahorkai

Bu yılki laureatların çoğu, sürdürülebilir enerji, malzeme bilimi ve makroekonomik teori gibi küresel öneme sahip konularda çığır açıcı çalışmalar yaptı.

Protestolar ve Tartışmalar

Törenin önünde yaklaşık 100 iklim aktivisti, Nobel törenlerini finanse eden şirketlerin çevreye verdiği zararı vurgulayan bir protesto düzenledi. “Dünyamızı kirletmeyi durdurun” sloganlarıyla yürüyüş yapan demonstrantlar, hem iklim krizi hem de insan hakları konularına dikkat çekti.

2025 Nobel Barış Ödülü ise Venezuelalı muhalif siyasetçi Maria Corina Machado‘ya verildi. Machado törene katılamadığı için ödül Oslo’da kızı Ana Corina Sosa tarafından kabul edildi. Ödülün verilmesi, Machado’nun Gazze’ye yönelik İsrail politikalarını savunması nedeniyle uluslararası alanda büyük tartışma yarattı. Norveç Barış Konseyi, bu yıl geleneksel “meşale yürüyüşünü” iptal ederek, ödül sahibinin değerleriyle uyumsuzluğunu vurguladı.

Stockholm Belediye Binası önünde ise Nobel yemeği sırasında da bir dizi gösteri gerçekleşti. Göstericiler, “Gazze’de soykırımı durdurun” ve “Venezuela’ya dokunma” gibi sloganlarla İsrail’in Gazze’ye yönelik operasyonlarını ve ABD’nin Venezuela’ya yönelik askeri hamlelerini protesto etti. Filistin bayrakları taşıyan kalabalık, Barış Ödülü’nün Machado’ya verilmesini “ödülünü Donald Trump’a adayan, ABD askeri müdahalelerini memnuniyetle karşılayan ve Netanyahu tarafından tebrik edilen bir kadın” ifadesiyle kınadı.

Bu protestolar, Nobel törenlerinin sadece bilimsel başarıları kutlamakla kalmayıp, küresel politik ve çevresel sorunların da bir ayna olduğuna dair algıyı güçlendirdi.