İtalyan Mutfağı UNESCO Mirası Oldu

İtalyan mutfağı UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasları listesine alındı.

UNESCO’nun tarihi kararı

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), 23 Mart 2024 tarihinde, İtalyan mutfağını İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasları listesine ekledi. Karar, Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde toplanan UNESCO Hükümetlerarası Komitesi tarafından oy birliğiyle alındı.

İtalyan hükümetinin stratejik hamlesi

Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki sağ koalisyon, 2022 Ekim’de iktidara geldiğinden beri mutfak kültürünü gıda egemenliği çerçevesinde koruma ve tanıtma politikası yürütüyor. Tarım, Gıda Egemenliği ve Ormancılık Bakanlığı ile Kültür Bakanlığı, 2023 yılında UNESCO’ya adaylık başvurusunu resmi olarak başlattı. Bu süreçte, 2024’te Uluslararası Uzay İstasyonu’na İtalyan makarnası gönderilmesi gibi yaratıcı tanıtım etkinlikleri düzenlendi.

Ekonomik boyut ve uluslararası rekabet

UNESCO kararı, İtalya’nın 70 milyar euro değerindeki tarım ve gıda ihracatını daha da güçlendirecek. Başbakan Meloni, “Bugün UNESCO, İtalyan Mutfağını Dünya Mirası olarak tanıdı. Kimliğimizi onurlandıran bu unvanı alan dünyadaki ilk ülkeyiz” diyerek sevinçli bir video mesaj paylaştı. “Biz İtalyanlar için mutfak sadece yemek veya tarifler koleksiyonu değil; kültür, gelenek, emek ve zenginliktir” şeklindeki sözleri, bu tanımanın ekonomik ve kültürel etkilerini vurguladı.

İstatistikler ve sektörün geleceği

Adaylık dosyasında, 2024 yılında İtalyan mutfağının %4,5 büyüyerek toplam 251 milyar euro değerine ulaştığı ve küresel restoran pazarının %19’unu oluşturan İtalyan restoranlarının payının artmaya devam ettiği belirtildi. Tarım, Gıda Egemenliği ve Ormancılık Bakanlığı, UNESCO tanımasının taklit ürünlerle mücadelede büyük bir araç olacağını, ülke ekonomisine yılda 120 milyar euro kaybettiren sahte gıda ticaretini engelleyeceğini savunuyor. Ulusal ziraatçılar derneği Coldiretti, bu rakamların ülke tarımının sürdürülebilirliği için kritik olduğunu vurguladı.

Kültürel bağlam ve diğer miraslar

UNESCO’nun listesi, 155 ülkeden ve beş bölgeden 800’den fazla kültürel unsuru barındırıyor. İtalya’dan daha önce “Napoli pizzacılık sanatı”, “İtalyan trüf mantarı avcılığı” gibi gastronomi gelenekleri listede yer almıştı. Fransa’nın “Fransız gastronomik yemeği” gibi diğer ülkelerin örnekleri de benzer bir tanıma sahip. Türkiye’nin “Türk Kahvesi ve Geleneği” ve “Çay Kültürü” gibi öğelerinin de listede bulunması, bu tür tanıların ne kadar geniş bir kültürel yelpazeyi kapsadığını gösteriyor.