Koç Üniversitesi’nde Kuantum Zirvesi: Uluslararası Uzmanlar ve Yenilikçi Araştırmalar Buluştu

Zirveye Genel Bakış

Koç Üniversitesi, Küantum Teknolojileri ve İnovasyonun Geleceği Zirvesi'ni 2025 Kasım ayında ev sahipliği yaptı. UNESCO’nun “Dünya Kuantum Bilimi ve Kuantum Teknolojileri Yılı” ilanı çerçevesinde düzenlenen etkinlik, rektor Prof. Dr. Metin Sitti ve Fizik Bölümü’nden Prof. Dr. Özgür Müstecaplıoğlu’nun öncülüğünde, kuantum dünyasının önde gelen araştırmacılarını, akademisyenlerini, kamu ve özel sektör temsilcilerini bir araya getirdi.

Temel Konular ve Tartışma Başlıkları

Zirvede kuantum hesaplama, iletişim, sensör teknolojileri, veri güvenliği ve yapay zeka gibi kritik alanlardaki son gelişmeler detaylı bir şekilde ele alındı. Katılımcılar, bu teknolojilerin sadece bilimsel bir devrim yaratmakla kalmayıp, aynı zamanda ekonomik büyüme, sağlık hizmetleri ve ulusal güvenlik gibi geniş çaplı toplumsal dönüşümlere nasıl yön verebileceğini sorguladı.

UNESCO’nun girişimi, kuantum teknolojilerinin disiplinlerarası etkisini görünür kılmayı ve küresel ölçekte bilimsel farkındalığı artırmayı hedefliyor. Bu bağlamda, Türkiye’nin bu alandaki konumunu güçlendirmek amacıyla düzenlenen zirve, yerel akademik ekosistemi uluslararası standartlarla bütünleştirmeyi amaçladı.

Özel Oturum: Bilimsel Yayıncılıkta Özgünlük ve Etik

Zirve kapsamında “Bilimsel Yayıncılıkta Özgünlük ve Etik” başlıklı özel bir oturum gerçekleştirildi. Bu oturumda, akademik üretimin şeffaflığı, güvenilirliği ve etik standartların korunması üzerine yoğun bir tartışma yapıldı. Genç araştırmacılar ile deneyimli akademisyenlerin bir arada bulunduğu bu platform, gelecekteki bilimsel çalışmalara ışık tutacak öneriler sundu.

Uluslararası Konuşmacıların Vurguları

Max Planck Işık Bilimi Enstitüsü Direktör Emeritus’u Gerd Leuchs, kuantum metrologisi ve fotonik alanındaki yeniliklerin haberleşmeden tıbbı uygulamalara kadar geniş bir yelpazede devrim yaratacağını belirtti. Prof. Dr. Luis Sanchez‑Soto, kuantum ilkelerinin doğadaki en küçük değişiklikleri bile ölçebilme gücüne sahip olduğunu vurgulayarak, “Klasik bilgisayarların ötesine geçen yeni bir çağ” ifadesini kullandı.

İspanya’nın Madrid Complutense Üniversitesi ve Almanya’nın Max Planck Enstitüsü’nden Prof. Dr. Mauro Paternostro, kuantum bilgi ve hesaplama sistemlerinin sınırlarını anlatarak, kuantum termodinamiği ve bilgi işleme konularındaki son gelişmelerin yeni bir paradigma oluşturduğunu söyledi.

Koç Üniversitesi 2024 Rahmi M. Koç Bilim Madalyası sahibi Prof. Dr. Mete Atatüre ise kuantum optiği ve katı hal kuantum sistemlerinin gerçek dünya uygulamalarına dönüşmesindeki kritik rolüne değindi.

Rektör Metin Sitti’nin Vizyonu

Etkinlikteki konuşmasında Prof. Dr. Metin Sitti, “Küantum bilimi, mühendislik, fizik ve teknolojiyi aynı potada eriterek, disiplinlerarası iş birliğinin en güçlü örneklerinden biridir” diyerek, bu zirvenin “keşifle iş birliğinin kesiştiği bir dönemin kapılarını araladığı”na işaret etti. Sitti, kuantumun stratejik bir kırılma noktası olduğunu ve Türkiye’nin bu alandaki potansiyelini uluslararası platformda pekiştirmesi gerektiğini vurguladı.

Türkiye’nin Kuantum Ekosistemi Üzerine

Fizik Bölümü’nden Prof. Dr. Özgür Müstecaplıoğlu, Koç Üniversitesi’nin temel bilimlerden mühendisliğe uzanan disiplinlerarası birikimi sayesinde, Türkiye’nin kuantum teknolojileri ekosisteminde bir merkez haline geleceğini belirtti. Müstecaplıoğlu, teknolojik gelişmelerin yanı sıra bu yeniliklerin etik ve toplumsal yönlerinin de tartışıldığını vurgulayarak, sürdürülebilir bir bilim politikası oluşturulması gerektiğini dile getirdi.

İş Birliği ve Gelecek Adımları

Zirve, sadece bilimsel bilgi paylaşımıyla sınırlı kalmayıp, akademi, sanayi ve kamu arasında yeni iş birliği ağlarının kurulmasına zemin hazırladı. Katılımcılar, ortak araştırma projeleri, teknoloji transferi ve uluslararası ortaklıkların geliştirilmesi konusunda somut temalar belirledi. Bu temaslar, Türkiye’nin kuantum teknolojileri alanındaki rekabet gücünü artırmayı ve bölgesel bir liderlik konumuna yükseltmeyi hedefliyor.