Op. Dr. Özer Kavalcıoğlu’ndan Göz Sağlığınızı Korumaya Yönelik 5 Altın Kural

Op. Dr. Özer Kavalcıoğlu, göz sağlığını korumak isteyen herkes için 5 temel kuralı ve ek önerileri sunuyor.

Göz Sağlığınızı Korumak İçin 5 Altın Kural

Gözlerimiz, yaşamın en değerli pencereleridir; ancak günlük yaşamın yoğun temposu, ekran bağımlılığı ve doğal yaşlanma süreci bu pencereleri yavaş yavaş gölgeler. Uzun yıllardır göz hastalıkları ve cerrahisi üzerine çalışan bir uzman olarak, basit ama etkili bu kuralları uygulayarak hem mevcut görme problemlerinin önüne geçebilir hem de gelecekte daha sağlıklı bir görüşe sahip olabilirsiniz.

1. Rutin Muayeneyi İhmal Etmeyin

Gözlerdeki hastalıkların birçoğu belirti göstermeden ilerler. Glokom, erken aşamada ağrısız ve fark edilmesi zor bir hastalık olup, kontrol edilmediği takdirde kalıcı görme kaybına yol açabilir. Yılda en az bir kez kapsamlı göz muayenesi, retina, optik sinir ve göz içi basıncının kontrol edilmesini sağlar; böylece erken teşhisle tedavi şansı büyük ölçüde artar. Özellikle ailede göz hastalığı öyküsü bulunan bireylerin bu muayeneleri daha sık tekrarlamaları önerilir.

2. Ekran Kullanımına Sınır Koyun

Akıllı telefon, tablet ve bilgisayar ekranları, mavi ışık yayarak göz yorgunluğuna ve kuruluğa neden olur. 20‑20‑20 kuralı (her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 feet (6 metre) uzağa bakmak) göz kaslarını rahatlatır. Ekran parlaklığını ortam ışığına göre ayarlamak, mavi ışık filtreli gözlükler kullanmak ve çalışma ortamında doğru aydınlatma sağlamak da uzun vadeli koruma sağlar. Çocuklarda ekran süresinin sınırlandırılması, ileride göz bozukluklarının (miyopi gibi) oluşma riskini azaltır.

3. Koruyucu Önlemleri Küçümsemeyin

UV‑A ve UV‑B ışınları, retina, lens ve korneada zamanla dejeneratif değişikliklere yol açabilir. UV filtreli güneş gözlüğü kullanmak, gözleri bu zararlı ışınlardan korumanın en etkili yoludur. Spor yaparken, bisiklet, kayak ya da inşaat gibi riskli aktivitelerde darbeye dayanıklı koruyucu gözlük takmak, yabancı cisimlerin göze girmesini engeller ve olası kornea yaralanmalarının önüne geçer. Gözlük takmayı alışkanlık haline getirmek, uzun vadede görme kaybını önleyebilir.

4. Yaşlanma Karşısında Hazırlıklı Olun

50 yaş üstünde katarakt, makula dejenerasyonu ve diyabetik retinopati gibi hastalıkların görülme sıklığı artar. Modern katarakt cerrahisi lazer ve femtosani teknoloji ile neredeyse ağrısız ve hızlı bir iyileşme süreci sunar; ancak “daha erken aşama” düşüncesiyle gecikmek, görme kalitesinde geri dönüşü olmayan kayıplara neden olabilir. Bu dönemde yıllık retina taramaları, makula fonksiyon testleri ve kan şekeri kontrolü gibi ek tetkikler, hastalığın erken tanısına yardımcı olur.

5. İyi Bir Yaşam Tarzı, Göz Sağlığının Temelidir

Antioksidan açısından zengin besinler (yeşil yapraklı sebzeler, havuç, yaban mersini, balık yağı) retinal hücreleri korur. Omega‑3 yağ asitleri, gözyaşı filminin kalitesini artırarak kuruluk sorunlarını azaltır. Sigara içmek, göz damarlarını daraltarak makula dejenerasyonu riskini iki katına çıkarır; bu yüzden sigaradan uzak durmak hayati öneme sahiptir. Düzenli uyku, göz kaslarının dinlenmesini ve gözyaşı üretimini optimize eder; yetersiz uyku ise göz kapağı şişliği ve göz yorgunluğuna yol açar.

Ekstra Tavsiye: Dijital Göz Egzersizleri

Göz kaslarını güçlendirmek için basit egzersizler (göz yuvarlama, odak değiştirme, gözleri kapatıp hafifçe masaj yapma) günlük rutin içine eklenebilir. Bu hareketler, özellikle uzun saatler ekran başında çalışan kişilerde göz yorgunluğunu azaltır ve odaklanma süresini uzatır.

Göz sağlığınızı korumak, büyük ölçüde küçük ama bilinçli seçimlerle mümkündür. Rutin muayene, ekran süresine dikkat, UV koruması, yaşa uygun taramalar ve sağlıklı yaşam tarzı; hepsi bir araya geldiğinde gözlerinizin net ve parlak kalmasını sağlar. Unutmayın, iyi gören gözler, daha net bir hayat demektir.

Op. Dr. Özer Kavalcıoğlu
Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı
Veni Vidi Göz – Caddebostan