Putin, Skripal ve Sturgess’in Ölümünden Sorumlu

İngiltere’nin kamu soruşturması, Putin’i Skripal ve Sturgess’in ölümünün ahlaki sorumlusu olarak ilan etti.

İngiltere’de 2025 yılında tamamlanan kapsamlı bir kamu soruşturması, 2018 yılında Rus asıllı çifte ajan Sergei Skripal ile hiçbir bağının olmadığı İngiliz vatandaşı Dawn Sturgess’ın Novichok adlı ölümcül sinir gazı ile öldürülmesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in doğrudan bir rol oynadığını ortaya koydu.

Bu bulgular, eski İngiltere Yüksek Mahkeme Hakimi Anthony Hughes tarafından hazırlanan raporda detaylandırıldı. Hughes, 2010 yılında iki ülke arasında gerçekleşen bir casus takasının ardından Skripal’ın İngiltere’ye yerleştiğini ve GRU (Rusya’nın Askeri Dış İstihbarat Teşkilatı) mensuplarının onu ortadan kaldırma planı yaptığını teyit etti. Raporda, “Sergei Skripal’ın suikastı Putin tarafından onaylanmış olmalı; bu, Rusya devletinin bir saldırısı olduğuna dair çok kuvvetli kanıtlar var” denildi.

Hughes, iki Rus vatandaşının Skripal’ın evinin kapısına Novichok gazını sıkıp, ardından kimseye zarar vermediği izlenimini vererek gaz içeren şişeyi çöpe attıklarını belirtti. Uzman analizlerine göre, söz konusu şişe “en az bin kişiyi öldürebilecek kapasitede” olduğundan, olayın tesadüf olmadığını vurguladı.

Sturgess’in trajik ölümü

Novichok zehirlemesinden dört ay sonra, 44 yaşındaki İngiliz vatandaşı Dawn Sturgess, gaz sızıntısına maruz kalan bir parfüm şişesini temizlemeye çalışırken hayatını kaybetti. Hughes, “Bu pervasız eylemler, GRU mensuplarının ve onları yetkilendiren Putin’in ahlaki sorumluluğunu doğurur” diyerek Sturgess’in ölümünü de aynı sorumluluk çerçevesine dahil etti. Sturgess’in partnerinin, kaçak parfüm şişelerinden birini bulması, gazın yayılmasında kritik bir faktör olarak rapora işledi.

Diplomatik gerginlik ve yaptırımlar

İngiltere hükümeti, Rusya’nın İngiltere Büyükelçisi Andrey Kelin’i soruşturmanın sonuçları hakkında bakanlıkta görüşmek üzere çağırdı. Başbakan Keir Starmer, “Bugün varılan bulgular, Kremlin’in masum hayatları hiçe saydığının açık bir göstergesidir. İngiltere, Putin’in acımasız rejimine karşı durmaya ve onun katliam makinesinden hesap sormaya devam edecektir” ifadelerini kullandı.

Bu gelişmelerin ardından İngiltere, üç GRU yetkilisine yönelik yaptırımlar uyguladı ve Rusya’ya ekonomik baskıların artacağını duyurdu. Şüpheli kişiler, olayla hiçbir ilgileri olmadığını iddia etseler de, iki tanesi Rus televizyonunda “Biz sadece turisttik, bir katedrali ziyaret ediyorduk” açıklaması yaptı.

Olayın uluslararası boyutu

Skripal zehirlenmesi, 2018’in Eylül ayında Salisbury’de bir banka yakınında gerçekleşti. Skripal, kızı Yulia ile birlikte hastaneye kaldırıldı; kızı başarılı bir şekilde tedavi olurken, Skripal’ın durumu kritik seyretti ve kısa süre içinde hayatını kaybetti. Olay, Avrupa’nın en büyük güvenlik krizlerinden biri olarak değerlendirildi ve NATO ülkeleri arasında geniş çaplı bir diplomatik tepkiye yol açtı.

Uzmanlar, bu yeni raporun NATO ve AB ülkeleri arasında Rusya’ya karşı daha sıkı bir koalisyonun oluşmasına zemin hazırlayacağını, aynı zamanda Rusya’nın karşılık olarak daha agresif siber ve bilgi savaşları başlatabileceğini öngörüyor.

Gelecek haftalarda İngiltere’nin, bu bulgulara dayanarak Rusya aleyhine daha fazla yaptırım kararı alması ve uluslararası mahkemelerde dava açma ihtimali yüksek. Bu süreç, Avrupa güvenlik mimarisinin yeniden şekillenmesine ve Rusya’nın dış politikasının daha da izole edilmesine yol açabilir.