Sırbistan’ın Tek Rafinerisi ABD Yaptırımları Nedeniyle Kapanma Tehdidi Altında!

Vucic, ABD yaptırımlarının tek rafinerisini 4 gün içinde kapatabileceğini ve bu durumun Sırbistan’ın tüm yaşam alanlarını tehdit ettiğini belirtti.

Enerji Krizinin Ayrıntıları

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ABD’nin uyguladığı yaptırımların tek petrol rafinerisini (NIS) muafiyet sağlamadan kapatabileceğini ve rezervlerin sadece Aralık ayı sonuna kadar yeterli olduğunu açıkladı. Başkan, basın toplantısında, “Eğer izin almazsak, rafinerinin tamamen durması için sadece dört gün kaldı” diyerek ülkenin karşı karşıya olduğu acil tehlikeyi vurguladı.

Vucic, konuşmasına şu sözlerle başladı: “Bugün size hitap etme nedenim, çok büyük sorunlarla karşı karşıya olmamız. Şeffaf olmak ve insanlara gerçekleri söylemek istiyoruz.”

Rafinerinin şu an “sıcak sirkülasyon” adlı düşük verimli bir çalışma modunda olduğunu belirten Vucic, bu durumun sadece teknik bir geçiş olmadığını, aynı zamanda ABD’nin lisans vermemesi halinde tüm sistemin çökebileceğini ifade etti.

ABD’nin talebi NIS’in %56,15’lik Rus sermaye payının şirketten çıkarılması yönündedir. Bu talep, Sırbistan’ın Rusya’ya karşı yaptırım uygulamaktan kaçınma politikasıyla çelişiyor ve ülkenin enerji bağımsızlığını doğrudan tehdit ediyor.

Vucic, Sırbistan Merkez Bankası’nın da NIS ile iş birliği nedeniyle ikinci bir hedef haline geldiğini ve olası bir banka kartı, kredi ve ödeme trafiği kesintisinin toplumu felç edebileceğini belirtti. “Böyle bir durum, ödeme trafiğinin ve halka yönelik hizmetlerin tamamen durması, banka kartlarının çalışmaması, kredi verme işlemlerinin ve diğer tüm faaliyetlerin durması anlamına geliyor” dedi.

Bu senaryo, sadece petrol ve türevleri değil, aynı zamanda elektrik üretimi, ısıtma sistemleri ve dizel yakıt gibi temel enerji kaynaklarını da risk altına sokuyor. Vucic, “Elektrik üretimi de dahil olmak üzere tüm temel kaynakların üretimi tehlikeye giriyor” diyerek, ülkenin enerji altyapısının çökmesi halinde oluşabilecek sosyo-ekonomik sonuçları vurguladı.

Rezervler konusuna gelince, Vucic şunları açıkladı: “Ham petrol akışı için izin alamazsak NIS’in 55 bin ton dizel ve 50 bin ton benzin rezervi kalacak. Bu miktar, perakende satış ağı için yeterli ve Aralık ayı sonuna kadar, tahminen 27‑28 Aralık’a kadar dayanabilir.”

ABD’nin Şükran Günü tatili (27 Kasım) nedeniyle karar sürecinin gecikebileceği ve bu gecikmenin Sırbistan için kritik bir risk oluşturduğu da belirtildi. Vucic, “36 saat içinde bir lisans onayı bekliyoruz; eğer gelmezse ülkemizin enerji ve gıda güvenliği büyük ölçüde sarsılacak” dedi.

Basın toplantısında, finansal kurumların ikincil yaptırımların hedefi olma ihtimali soruldu. Başkan, “Tek çözüm, Amerikalıların NIS’e çalışma lisansı vermeleri” şeklinde yanıt verdi ve bu lisansın verilmemesi halinde Merkez Bankası ve tüm ticari bankaların çalışamaz hale geleceğini vurguladı.

Vucic, ABD’nin lisans verme ihtimalini yüzde 50 olarak değerlendirirken, bu kararın sadece siyasi bir mesele olmadığını, “Kendim için değil, Sırbistan halkı için talep ediyorum” diyerek ulusal çıkarların ön planda olduğunu tekrar etti.

Son olarak, NIS’in 10 Ocak’ta ABD yaptırımlarının hedefi olduğu, ancak Sırbistan’ın özel talepleriyle bu yaptırımların 9 Ekim’e kadar ertelendiği bilgisi verildi. Bu tarihlerin geri alınması halinde, Sırbistan’ın enerji bağımlılığı ve uluslararası diplomasi üzerindeki baskısı yeniden alevlenebilir.