Sular Çekildi, Yalova’da Tarihi Çınarlı Hıyabanı Gün Yüzüne Çıktı

Yalova’da Gökçe Barajı’nda su seviyesi kritik seviyelere indi, su kesintileri başlatıldı ve uzun yıllar boyunca gömülü kalan Çınarlı Hıyabanı kalıntıları gün yüzüne çıktı.

Su Kesintisi ve Acil Eylem Planı

Yalova’nın en büyük içme suyu kaynağı Gökçe Barajı, son ölçümlerde doluluk oranını sadece %7,9 olarak kaydetti. Uzmanlar, barajın bu seviyeye düşmesinin kısa vadeli su kıtlığı yaratacağını ve il genelinde yaklaşık 13 günlük bir su rezervinin kaldığını belirtiyor. Acil Su Eylem Planı çerçevesinde, belediye 20.00‑05.00 saatleri arasında zorunlu su kesintilerine gitmeye karar verdi. Kesintiler, konutlar, işletmeler ve kamu hizmetleri için planlı olarak yürütülürken, su dağıtım noktaları ve mobil tanker hizmetleriyle vatandaşların temel ihtiyaçları karşılanmaya çalışılıyor.

Tarihi Çınarlı Hıyabanı’nın Gün Yüzüne Çıkması

Baraj suyunun çekilmesiyle, 1980‑1989 yılları arasında baraj inşa edildiği sırada sular altında kalan Çınarlı Hıyabanı kalıntıları belirgin bir şekilde ortaya çıktı. Dron görüntüleri, eski yolun taş döşemelerini ve su seviyesinin gerilemesiyle tekrar görülen ahşap köprüleri net bir şekilde gösterdi. Bu yol, İstanbul’dan Yalova’ya uzanan 12,350 metre uzunluğunda, 10 metre genişliğinde tarihi bir yeşil tünel olarak biliniyor. Yol boyunca 2,250 adet “anıt ağaç” statüsündeki çınar yer alıyor; ağaçlar arasındaki mesafe 10 metre olmasına rağmen çapraz dikim yöntemi sayesinde her 5 metrede bir çınar görünüyor.

Bu tarihi yol, Atatürk’ün talimatıyla dikilen 100 yıllık çınarlarla süslüydü ve İstanbul Dolmabahçe Sarayı önünden başlayıp Yalova’nın Termal ilçesinde sona eriyordu. Yolun bir kısmı, baraj yapımı sırasında su altında kalmış ve sadece baraj seviyesinin düşmesiyle tekrar görünür hâle gelmişti.

Yerel Ekonomi ve Turizm Üzerindeki Etkileri

Çınarlı Hıyabanı, sadece tarihî bir miras değil, aynı zamanda yerel turizmin de önemli bir rotasıydı. Her yıl binlerce ziyaretçi, bu yeşil tünelden geçerek Termal’ın kaplıcalarına ulaşır, bölgenin doğal ve kültürel zenginliklerini keşfederdi. Su seviyesinin düşmesiyle yolun bir kısmı kesintiye uğrasa da, ortaya çıkan kalıntılar turizmi canlandırma potansiyeli taşıyor. Yerel turizm otoriteleri, kısa sürede “tarihi su altı turu” konseptiyle yeni tur paketleri hazırlamayı planlıyor.

Sağlık ve Çevre Açısından Değerlendirme

Baraj seviyesinin bu kadar düşük seyretmesi, sadece su teminiyle sınırlı kalmayıp, ekosistemde de riskler oluşturuyor. Nehir ve gölet ekosistemlerinde su seviyesinin ani düşüşü, balık popülasyonlarını ve su kuşlarını olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, su kıtlığı nedeniyle halk sağlığına yönelik hijyen sorunları artabilir; bu da yerel sağlık otoritelerinin acil önlemler almasını gerektiriyor.

Gelecek İçin Beklentiler

Yerel yönetim, Gökçe Barajı’nın su seviyesini tekrar yükseltmek amacıyla yağışların takibini sıkılaştırıyor, yağmur suyu toplama projelerini hızlandırıyor ve alternatif su kaynakları arayışına giriyor. Uzun vadeli çözümler arasında barajın kapasitesinin artırılması, su tasarrufu kampanyaları ve bölgeye yeni su altyapısı yatırımları yer alıyor. Aynı zamanda, ortaya çıkan tarihi kalıntıların korunması için kültür ve Turizm Bakanlığıyla iş birliği içinde koruma projeleri başlatılması gündemde.