TENMAK’tan Yeni Tarım Çalışmaları: İklim Değişikliğiyle Mücadelede Çığır Açan Bitki ve Gıda Çözümleri

TENMAK, iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında yeni bitki çeşitleri ve gıda ışınlama yöntemleriyle tarım ve gıda güvenliğini güçlendiriyor.

Yüksek Sıcaklık ve Kuraklığa Dayanıklı Bitki Çeşitleri

Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK)’un Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü (NÜKEN) Tarım ve Gıda Araştırmaları Grubu, iklim değişikliğinin getirdiği sıcaklık artışı ve su kıtlığına karşı yüksek sıcaklık toleranslı ve kuraklığa adapte olabilen yeni bitki ve gıda çeşitleri üzerinde yoğun bir çalışma yürütüyor. Laboratuvarlarda buğday, darı, nohut, domates, marul, yeşil fasulye, elma, portakal, Trabzon hurması, mandalina, çay, Antep fıstığı, kayısı, kalanşo ve gül gibi birçok türde mutasyon ıslahı ve ileri biyoteknolojik yöntemlerle dayanıklılık sağlanıyor.

Gıda Işınlama ve Raf Ömrünün Uzatılması

TENMAK, Gıda Işınlama Laboratuvarlarında çeşitli gıda gruplarına uygulanan ışınlama teknikleriyle ürünlerin raf ömrünü uzatmayı, mikrobiyal yükü azaltmayı ve filizlenmeyi engellemeyi hedefliyor. Bu teknoloji, dünya çapında gıda güvenliğini artırmak için yoğun olarak kullanılmakta ve TENMAK’ın çalışmaları, yerli üretimde bu yöntemin adaptasyonunu hızlandırıyor.

Afet Dönemlerine Yönelik Uzun Raf Ömürlü Ekmek Reçetesi

Afet zamanlarında besin güvenliği kritik bir konu olduğundan, TENMAK koruyucu katkı maddesi içermeyen ve uzun raf ömrüne sahip özel bir ekmek reçetesi geliştirdi. Bu ekmek, depolama koşullarına dayanıklı olduğu için acil durumlarda gıda dağıtımını kolaylaştırıyor ve toplumsal dayanıklılığı artırıyor.

Dikey Tarım, Kapalı Alan Üretimi ve Yapay Zeka Entegrasyonu

Şirket, kapalı alan ve sera üretimine yönelik yerli dikey tarım teknolojileri üzerinde de araştırmalar yürütüyor. Yapay zeka destekli kontrol sistemleri sayesinde enerji tüketimi ve karbon ayak izi azaltılırken, su kullanım verimliliği de artırılıyor. Bu sistemlerde yeni çeşitlerin mutasyon ıslahı ile geliştirilmesi, geleceğin sürdürülebilir tarım modellerine öncülük ediyor.

Uzman Görüşleri ve Gelecek Vizyonu

Nükleer Bilimler ve Malzeme Araştırmaları Koordinatörü Kadriye Yaprak Kantoğlu, “Temel hedefimiz, değişen iklim koşullarına yüksek adaptasyon yeteneği, verim ve besin değeri taşıyan yeni çeşitleri mutasyon ıslahı ile geliştirmektir” diyerek projelerin önemini vurguladı. Ayrıca, gıda ışınlamanın sağlığa faydaları ve uluslararası standartlarla uyumlu olduğu da belirtildi.

Bu çok yönlü çalışmalar, Türkiye’nin tarım ve gıda güvenliğini güçlendirerek, iklim krizine karşı daha dirençli bir gelecek inşa etmeye katkı sağlıyor.