Yeşil Finans Türkiye’nin Büyümesine Katkı Sağlayacak

Yeşil finansın önemi ve Türkiye’nin sürdürülebilir büyüme hedefleri 11. Sürdürülebilir Finans Forumu’nda ortaya kondu.

Sürdürülebilir Finans Forumu Başladı

Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik, İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) ile UN Global Compact Türkiye iş birliğinde düzenlenen 11. Sürdürülebilir Finans Forumu’nu “İklim ve Kalkınma Hedeflerine Uyumlu Finans” temasıyla İstanbul Finans Merkezi VakıfBank Konferans Salonu’nda açtı.

“Çevre ve iklimle uyumlu ilerleyen bir kalkınma anlayışı, uzun vadede verimliliği ve kaynakların doğru kullanımını da beraberinde getirecektir.” diyerek konuşmasına başladı.

Osman Çelik’in Açıklamaları

Çelik, sürdürülebilirliğin tüm politika alanlarının ortak paydası haline geldiğini belirterek, “Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak bizler de bu dönüşümün gerektirdiği sorumluluğun bilinciyle hareket ediyoruz. Özellikle sürdürülebilir finans alanında hem güçlü hem yön verici bir rol üstlenmeyi hedefliyoruz.” ifadesini kullandı.

Bu kapsamda bakanlık bünyesinde müstakil bir sürdürülebilir finans dairesi kurulduğunu ve bu birimin uluslararası finans kuruluşlarıyla yakın koordinasyon içinde çalıştığını vurguladı. Çelik, jeopolitik gerginlikler, artan korumacılık ve küresel belirsizliklerin finansal istikrar üzerindeki etkilerine de değinerek, “Bu zorluklar, yeşil finansın gerekliliğini daha da artırıyor” şeklinde konuştu.

Makroekonomik Görünüm ve Bütçe Disiplini

Çelik, 2024 yılında Türkiye ekonomisinin %3,3 büyüme kaydettiğini, milli gelirin 1,4 trilyon dolar seviyesine ulaştığını ve kişi başına gelirin 15 bin doların üzerine çıktığını belirtti. 2025’in ilk üç çeyreğinde ise büyümenin %3,7’ye çıktığını, tüketim ve yatırımın dengeli seyriyle sürdüğünü ifade etti.

Enflasyon beklentilerinin dalgalandığını, ancak uygulanan program sayesinde makro finansal istikrarın güçlendiğini sözlerine ekledi. Deprem harcamalarına rağmen bütçe açığının milli gelire oranının 2024’teki %4,7’den 2025’te %3,6’ya gerilemesi hedeflendi.

Toplam borçluluk göstergelerinin gelişmekte olan ülkeler ve dünya ortalamasına göre olumlu bir ayrışma gösterdiğini ve bu göstergelerin ülkenin uluslararası konjonktürdeki kırılganlığını azaltan bir tampon görevi gördüğünü dile getirdi.

Yeşil Tahvil, Dış Finansman ve Yatırım Planları

Çelik, “Dış finansman tutarı 15 milyar doları aştı” açıklamasını yaptı ve 2025 içinde bakanlık aracılığıyla uluslararası finansal kuruluşlardan sağlanan dış finansmanın 15 milyar doların üzerine çıkmasını hedeflediklerini belirtti.

Paris Anlaşması’nın hedeflerine uyumlu finansman kararlarının alındığını, çok taraflı kalkınma bankalarının da bu doğrultuda hareket ettiğini vurguladı: “Küresel finansal mimari iklim dostu yatırımları önceleyen yeni bir döneme girmiştir. Türkiye olarak biz de bu dönüşümün aktif bir parçasıyız.”

Yeşil tahvil ihraçlarıyla elde edilen 2,5 milyar doların tamamen temiz ulaşım, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, sürdürülebilir su ve atık su yönetimi gibi projelere yönlendirildiğini belirtti. Ayrıca, EBRD, Dünya Bankası, IFC ve Asya Kalkınma Bankası iş birliğiyle yaklaşık 1 milyar dolar değerinde yatırımın hayata geçirileceği planlandığını, bu kaynağın çelik, çimento, alüminyum ve gübre gibi yüksek emisyonlu sektörlerin karbonsuzlaştırılmasına destek olacağını ekledi.

Ulusal Yeşil Finans Stratejisi ve Gelecek Vizyonu

“Ulusal Yeşil Finans Stratejisi ve Eylem Planı”, şeffaf ve ölçülebilir bir yeşil finans ekosistemi oluşturmayı, kurumsal kapasite ve beşeri sermayeyi güçlendirmeyi ve piyasa mekanizmalarıyla yeşil finansın gelişimini desteklemeyi amaçlıyor. Çelik, bu stratejinin uzun vadeli sürdürülebilir büyüme için kritik bir altyapı olduğunu vurguladı.

Avustralya ile yürütülecek COP31 sürecine de değinen Çelik, “Yeşil finans Türkiye’nin ekonomik büyümesini sürdürülebilir bir temele oturtmanın en etkili yollarından biri olacak. Çevre ve iklimle uyumlu bir kalkınma anlayışı uzun vadede verimliliği ve kaynakların doğru kullanımını sağlayacaktır” dedi.

SKD Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Ediz Günsel, 2053 Net Sıfır hedefi doğrultusunda 650 milyar dolar tutarında yeşil dönüşüm finansmanı ihtiyacı olduğunu ve karbon piyasalarının %160’dan fazla büyüdüğünü, yeşil tahvillerin 2025’te 1,2 trilyon dolara ulaşmasının beklendiğini belirtti.

UN Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Kayabaşı ise iklim hedeflerine ulaşmanın sadece finansal değil, aynı zamanda toplumsal bir zorunluluk olduğunu ifade ederek, “Güvenli ve sürdürülebilir bir gelecek için tek sınır 1,5 derece” şeklinde uyarıda bulundu.

Forum Panelleri ve İleriye Dönük Beklentiler

Forumda “Geçişin Finansmanı: Riskten Fırsata Dönüşüm” ve “SKA Yatırımları – Amaçtan Etkiye” gibi panellerde iklim uyumlu yatırım akışları, geçiş finansmanı, sosyal etki yatırımları, karbon piyasaları, yeşil tahviller ve dijitalleşme konuları ele alındı. Katılımcılar, yeşil finansın sadece çevresel fayda sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda finansal riskleri azaltarak ekonomik istikrarı güçlendireceğine dair ortak bir görüşe vardılar.

Özetle, Türkiye’nin yeşil finans altyapısının hızla genişlemesi, sürdürülebilir büyüme hedefleriyle paralel ilerlemesi ve uluslararası iklim taahhütleriyle uyumlu bir finansal ekosistemin inşası, ülkenin uzun vadeli rekabet gücünü artıracak stratejik bir adım olarak görülüyor.